PHẬT GIÁO NAM TÔNG TẠI VÙNG NAM BỘ
148
sử Phật giáo Theravāda của người Việt khơi nguồn hình thành và
phát triển về Việt Nam.
Thường lịch sử tôn giáo luôn bị ảnh hưởng bởi lịch sử quốc gia mà
tôn giáo đó tồn tại, trong trường hợp đạo Phật Theravāda của người
Việt là một đặc trưng đậm sắc màu của quy luật đó. Xin điểm qua vài
mốc thời gian gắn với những sự kiện quan trọng để tô điểm thêm cho
mối quan hệ Phật giáo giữa Việt Nam và Campuchia như sau:
Đó là ngày 4 tháng 6 năm 1949, trong thời gian Pháp thuộc,
tổng thống Pháp, Vincent Auriol đã ký một luật sáp nhập vùng đất
Cochinchine cho Việt Nam.
5
Vì vậy dù trong thời gian này, chính
sách quản lý của Pháp cho phép người dân Việt Nam và Campuchia
qua lại tự do nhưng sự thật về quyền sở hữu vùng đất này đã thuộc
chính quyền Việt Nam và người dân Khmer Krom (Khmer vùng
thấp) đã trở thành một trong 54 dân tộc anh em của quốc gia Việt
Nam. Năm 1954 hiệp định Geneva được ký kết, Pháp buộc phải rời
khỏi Việt Nam. Nam bộ tiếp tục bị cai trị 20 năm bởi chính quyền
Ngô Đình Diệm do Mỹ ủng hộ. Đến ngày 30 tháng 4 năm 1975 là
hồi chuông cuối cùng kết thúc chiến tranh Việt Nam. Nước Việt
được độc lập tự do đến hôm nay.
Trong suốt thời gian chiến tranh qua hai giai đoạn Pháp – Mỹ
cai trị vùng đất Nam bộ, Phật giáo Theravāda đã dần phát triển từ
Campuchia về như thế nào và sau năm 1975 tình hữu nghị Phật
giáo giữa hai nước Việt Nam và Campuchia ra sao? Chúng ta sẽ biết
chi tiết ở các mục sau.
2. SỰ ĐÓNG GÓP CỦA PHẬT GIÁO CAMPUCHIA ĐỐI VỚI VIỆT NAM
Như một kết quả hiển nhiên của những tâm hồn nhiệt thành
cầu đạo, bốn vị Tỳ kheo Theravāda đầu tiên của Việt Nam đang tu
học tại Campuchia đã chạm đến trái tim của các vị cao tăng trưởng
lão của Phật giáo Campuchia. Vì thế ngài Tăng thống (Sangharāja)
5. Vũ Minh Giang (chủ biên) (2008), Lịch sử vùng đất Nam bộ - Việt Nam, NXB Hà Nội, Hà Nội,
tr. 53.