PHẬT GIÁO NAM TÔNG TẠI VÙNG NAM BỘ
150
Nam đều là các vị giỏi cả pháp học lẫn pháp hành. Chính nội lực
mạnh mẽ như thế nên sau lần tham dự kỳ kết tập Tam tạng lần 6 tại
Yangoon, các vị đã hợp sức cùng nhau xin thành lập Giáo hội Tăng già
Nguyên thủy Việt Nam và được chấp nhận của chính quyền đương
thời vào năm 1957. Chính các vị trưởng lão được rèn luyện tu học
ở Campuchia là những vị rường cột của giáo hội Theravāda Kinh
nên giáo hội nhanh chóng đi vào hoạt động kể từ năm 1958. Đến
1975, chính quyền Việt Nam thay đổi nên các quy định về quản lý
tôn giáo cũng có sự thay đổi, không còn tổ chức giáo hội Theravāda
độc lập như trước mà tất cả các tông phái Phật giáo tại Việt Nam
đều gom vào ngôi nhà chung của Giáo hội Phật giáo Việt Nam. Như
vậy, Giáo hội Tăng già Nguyên thủy Việt Nam chính thức trải qua 9
nhiệm kỳ (1958 – 1976) bầu cử Tăng thống và các ban trong giáo
hội, mỗi nhiệm kỳ gồm hai năm.
9
Trong đó có ba vị trưởng lão đắc
cử Tăng thống (Sangha Nāyaka): Hòa thượng Hộ Tông ba nhiệm
kỳ, Hòa thượng Bửu Chơn một nhiệm kỳ, Hòa thượng Giới Nghiêm
năm nhiệm kỳ. Cuộc đời cả ba vị Tăng thống (Sangha Nāyaka) đều
có thời gian dài trải nghiệm tu học tại Campuchia dưới sự hướng
dẫn đùm bọc của các ngài Tăng thống (Sangharāja), cá ngài Phó
Tăng thống Campuchia.
Trong khuôn khổ bài tham luận, người nghiên cứu xin điểm sơ
lược cuộc đời của bốn vị tăng thống của Giáo hội Tăng già Nguyên
thủy Việt Nam, cũng như vị huynh trưởng của ba vị Tăng thống
là hòa thượng Thiện Luật để xác định sự đóng góp của Phật giáo
Camuchia đối với Việt Nam.
Hòa thượng Thiện Luật (1898 – 1969)
10
: Ngài là người Việt đầu
tiên xuất gia theo truyền thống Theravāda tại Campuchia. Ngài là vị
trưởng lão có tuổi đời tuổi đạo cao nhất trong hàng chư tăng truyền
bá Phật giáo Theravāda về Việt Nam. Ngài vốn được sinh ra ở Sa
9. Thiện Minh (chủ biên) (2017), Toàn tập Trưởng lão hòa thượng Hộ Tông, TP. HCM. NXB Hồng
Đức, tr. 76.
10. Thiện Minh (2005), Hòa thượng Thiện Luật (1898 - 1969), https://www.budsas.org/
uni/u-gioithieu-pgnt/gioithieu-16.htm, truy cập ngày 03/12/2020.
