PHẬT GIÁO NAM TÔNG TẠI VÙNG NAM BỘ
204
cực kỳ rực rỡ, đã phản ánh cảm xúc và tâm hồn thuần hậu, chân
phác của người dân Khmer. Đây được coi là bản sắc, là cốt cách tạo
nên nền văn hóa Phật giáo Nam tông Khmer độc đáo và bền vững,
qua thời gian các giá trị văn hóa đó lại càng khẳng định được vẻ
đẹp tinh tế, nhân văn của công trình kiến trúc chùa nơi đây.
4
Kiến
trúc của chùa Khmer giúp cho cộng đồng có cái nhìn toàn diện về
phong tục, tập quán, tôn giáo, tín ngưỡng và bề dày lịch sử văn hóa
của dân tộc Khmer, ngôi chùa chính là sự kết tinh các giá trị lịch sử,
văn hóa, đạo đức và nghệ thuật. Bảo vệ và phát huy các giá trị văn
hóa Phật giáo Khmer ở phương Nam nên xuất phát từ ngôi chùa,
do đó cần phải giữ gìn môi trường văn hóa, các giá trị truyền thống
thông qua các lễ hội và phong tục tập quán được diễn ra tại chính
những ngôi chùa Phật giáo của dân tộc Khmer.
Tuy nhiên, trong công tác bảo tồn, trùng tu các ngôi chùa Phật
giáo Nam tông đang xuất hiện hiện tượng những chi tiết trong các
di vật gắn với các niên đại hoặc có nơi còn xâm lấn đất chùa đã và
đang diễn ra gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến công tác quản lý,
gìn giữ các di tích chùa Phật giáo Nam tông. Công tác bảo vệ, bảo
quản bảo vật Phật giáo còn đơn sơ, tiềm ẩn sự ấn an inh, an toàn,
dễ gây ra thất thoát hiện vật. Cơ quan quản lý cũng chưa xây dựng
được bộ tiêu chuẩn đánh giá hoạt động bảo vệ các hiện vật quí tại
các ngôi chùa Phật giáo Nam tông Khmer trước sự tác động, xâm
hại của thời gian và môi trường phức tạp ở mảnh đất phương Nam.
Thêm vào đó, các bộ kinh viết trên chất liệu “Lá cọ” là những báo
vật vô giá trong hệ thống di sản văn hóa vật thể của Phật giáo Nam
tông. Bảo vật này được chính bàn tay khéo léo của các vị sư và người
dân Khmer sáng tạo ra, song do tác động của thời gian và khí hậu,
các bộ kinh này hư hại. Tuy nhiên, hiện tượng này một phần là do
công tác bảo quản hóa trị liệu còn chưa thực hiện tốt, chủ yếu là
thực hiện bằng kinh nghiệm bảo quản thủ công tại chùa là chính.
Thêm vào đó, việc làm một quyển kinh lá dần bị thất truyền trong
4. Ngôi chùa trong tâm thức người Khmer, https://sites.google.com/site/dulichvietcam1/campu-
chia/vn-ha-con-ngi-cpc/ngi-cha-trong-tm-thc-ngi-khmer, truy cập ngày 15/10/2020.
