ĐẶC TRƯNG VÀ GIÁ TRỊ KINH LÁ BUÔNG CỦA PHẬT GIÁO NAM TÔNG KHMER NAM BỘ
347
3. GIÁ TRỊ CỦA KINH LÁ BUÔNG
3.1. Giá trị văn hóa
Kinh lá buông được xem như là văn hóa vật thể và văn hóa phi
vật thể của người Khmer. Kinh lá buông được xem như là tài liệu
cổ, cần được lưu giữ như tài liệu quý hiếm. Qua khảo sát thực tế tại
các chùa Phật giáo Nam tông Khmer các bộ Kinh lá buông còn lưu
giữ đều có ghi lại năm khắc bản Kinh lá buông. Thời gian xuất hiện
của các bản kinh nay cách nay từ 80 đến 100 năm hoặc lâu hơn nữa.
Theo khoản 2 điều 4 của Luật di sản văn hóa được Quốc hội hợp
nhất và ban hành vào ngày 23 thang 07 năm 2013 có nêu: “Di sản
văn hóa vật thể là sản phẩm vật chất có giá trị lịch sử, văn hóa, khoa
học, bao gồm di tích lịch sử - văn hóa, danh lam thắng cảnh, di vật, cổ
vật, bảo vật quốc gia”. Do đó, Kinh lá buông được xem như là Di sản
văn hóa Phi vật thể bởi vì đáp ứng đầy đủ các tiêu chí của luật di sản
văn hóa, Kinh lá buông mang ý nghĩa là một cổ vật, ghi lại các lĩnh
vực văn hóa, khoa học, lịch sử phát triển của hình thức lưu trữ văn
bản, văn phạm, văn phong, mẫu tự Khmer. Kinh lá buông là Di sản
văn hóa phi vật thể có giá trị và ảnh hưởng rất đặc biệt đối với dân
tộc Khmer, các văn bản ghi trên lá buông là sản phẩm của văn học
truyền miệng được ghi chép lại và chuyển thể vào trong lá buông
tạo nên những tư liệu quí và lưu truyền qua bao thế hệ, do đó Kinh
lá buông có ảnh hưởng rất lớn đến đời sống tinh thần của người
Khmer. Qua khảo sát trực tiếp với các vị Hòa thượng, Thượng tọa,
các vị lão niên những người đã từng tiếp xúc và sử dụng Kinh lá
buông. Các vị này đều ghi nhận rằng nội dung trên các bản Kinh lá
bao hàm về giáo dục đạo đức, dạy con người hướng thiện, những
câu chuyện về cuộc đời Đức Phật… Đây chính là những bài học của
tổ tiên người Khmer muốn truyền dạy cho con cháu đời sau biết
biết về triết lý sống trong cộng đồng, kinh nghiệm trong lao động
sản xuất nhưng không có gì quan trong hơn là những triết lí sống
của con người dựa trên nền tảng triết lý đạo đức học của Phật giáo.
3.2. Giá trị tín ngưỡng tâm linh
Kinh lá buông có vai trò rất đặc biệt đối với tín ngưỡng tâm linh
