nghênh mọi ý kiến xây dựng trên tinh thần phê phán khoa học". Trên bình
diện phê phán, Marx muốn chỉ ra sự sai lầm của những nhà kinh tế cổ điển
khi quan niệm những quy luật kinh tế tư bản chủ nghĩa có giá trị phổ quát,
trong khi thực ra mỗi chế độ kinh tế có những quy luật kinh tế riêng của nó.
Cũng trong bài Tựa này ông còn xác định những cá nhân như nhà tư bản
hay địa chủ chỉ là "những nhân cách hoá của những phạm trù kinh tế, thể
hiện những quan hệ và lợi ích giai cấp đặc thù".
Vấn đề đọc lại những tác phẩm kinh tế của Marx như bộ Tư bản với Louis
Althusser và những người cộng sự (thường được coi là xu hướng cấu trúc
luận trong những tác phẩm tập thể Lire le Capital của L. Althusser, J.
Rancière, P. Macherey, E. Balibar, R. Establet, 1965) hay với Harry Cleaver
trong Reading Capital politically, 1979, Antonio Negri và những bài giảng
về tác phẩm Grundrisse Marx oltre Marx, 1978 đã chỉ ra những tranh luận
theo nhiều chiều hướng khác biệt từ khi xuất hiện bộ Tư bản.
Harry Cleaver trong sách dẫn trên đã phân tích ba chiều hướng khác biệt
mà ông gọi là cách đọc bộ Tư bản về mặt kinh tế chính trị, triết học và
chính trị:
1. Đọc Tư bản về mặt kinh tế chính trị đã có một truyền thống lâu đời.
Engels và những môn đệ đã giải thích Tư bản như một phân tích khoa học
và xác thực nhất về phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa và những quan
hệ trao đổi, phân phối dựa trên sự phân định cơ sở (kinh tế) với thượng tầng
kiến trúc (luật pháp, chính trị). Những tranh luận của Bernstein, Rosa
Luxemburg, Rudolf Hilferding, Bukharin, Fritz Sternberg chung quanh lý
luận về sự khủng hoảng tư bản và sự hình thành chủ nghĩa đế quốc chỉ quan
tâm về sự tích luỹ và phát triển của chủ nghĩa tư bản, độc lập với sự đóng
góp sáng tạo của giai cấp công nhân. Những lý thuyết gia này chỉ nhìn thấy
mặt phát triển vô chính phủ cũng như bản chất bóc lột của tư bản và không
thấy trong tác phẩm Tư bản của Marx một lý luận về chính trị. Cleaver
nhận định việc nghiên cứu Tư bản không còn được quan tâm đến sau Cách
mạng 1917 ở Liên Xô vì chủ nghĩa Lênin tập trung vào việc củng cố quyền
