PHÊ PHÁN HỆ TƯ TƯỞNG MÁC-XÍT - Trang 93

giai cấp vô sản tổ chức, hay những ủy ban nhân dân? Xây dựng trên cơ sở
nào?
Ngay cả khi Marx đặt câu hỏi: Đâu là những quy luật, về mặt chính trị
cũng như kinh tế, để xây dựng chủ nghĩa xã hội một khi những người theo
xã hội chủ nghĩa nắm quyền? ông cũng không giải đáp vì, theo ông, quả
thực chỉ có một giải đáp là phê phán chính vấn đề này. Trong thư viết cho
Domela Nieuwenhuis ngày 22 tháng Hai năm 1881, Marx cho rằng "dự
kiến lý thuyết và thiết yếu không tưởng về cương lĩnh hành động cho một
cuộc cách mạng tương lai chỉ làm lạc hướng cuộc chiến đấu hiện tại."
3. Ngay trong thời đại Marx, một nhà hành động và là thành viên của Quốc
Tế Cộng sản I, Bakunin đã nêu ra khái niệm chuyên chính vô sản che dấu
sự độc quyền của thiểu số lãnh đạo, núp dưới danh nghĩa ý chí của toàn
dân, trong khi Marx cho rằng "dưới chế độ sở hữu tập thể, ý chí toàn dân
biến đi nhường chỗ cho ý thức thực sự của những hợp tác viên", đã mở ngỏ
con đường lý giải cho những người cộng sản sau này như Lenin và Stalin.