Tôi đưa cho Zoe 3 viên kẹo Hershey’s Kesses nhưng cũng không quên
chuẩn bị sẵn một trò chơi. Tôi cho cô bé một lựa chọn : hoặc lấy một thanh
Snickers lớn nhưng phải đổi lại cho tôi một viên kẹo Hershey’s Kesses
hoặc lấy thanh Snickers nhỏ mà không phải bỏ ra một viên Hershey’s
Kesses nào cả.
Nếu tính toán hợp lý (như trong trường hợp của Joey), thì phương án
tốt nhất đó là bỏ qua thanh Snickers nhỏ, hy sinh một viên Hershey’s
Kesses để đổi lấy thanh Snickers lớn. Trong sự so sánh giữa 30g và 30g, thì
sẽ tốt hơn nếu chúng ta bỏ ra một viên Hershey’s Kesses để đổi lấy thanh
Snickers lớn (60g) hơn là lấy thanh Snickers nhỏ (30g). Logic này hoàn
toàn rõ ràng với Joey và những đứa trẻ gặp phải trường hợp mà trong đó cả
hai thanh Snickers đều có giả tiền như nhau. Nhưng Zoe đã làm gì? Liệu bộ
óc thông minh của cô bé có đưa ra quyết định hợp lý đó không?
Thực tế, Zoe và những đứa trẻ mà tôi đưa ra lựa chọn đã hoàn toàn bị
lóa mắt bởi thanh kẹo Snickers miễn phí. Khoảng 70% đứa trẻ bỏ qua
phương án tốt và chọn phương án kém hơn bởi vì nó được MIỄN PHÍ!
Nếu bạn nghĩ rằng Kristina, Nina và tôi chỉ tập trung nghiên cứu đối
tượng trẻ nhỏ, thì tôi xin nhắc rằng chúng tôi đã lặp lại thí nghiệm này với
cả những “đứa trẻ” lớn hơn, đó là những sinh viên của MIT. Thí nghiệm
này cũng cho kết quả tương tự. Thực tế, sức hút của giá 0 không hạn chế
trong các giao dịch tiền tệ. Dù là sản phẩm hay tiền, chúng ta đều không thể
cưỡng lại lực hút của hàng MIỄN PHÍ!
Vậy bạn có hiểu về các món hàng MIỄN PHÍ không?
Đây là một câu đố. Giả sử, tôi cho bạn lựa chọn giữa một phiếu tặng
quà Amazon trị giá 10$ được cho MIỄN PHÍ và một phiếu tặng quà trị giá
20$ được bán với giá 7$. Hãy nghĩ nhanh! Bạn sẽ chọn phiếu nào?
Nếu bạn chọn phiếu tặng quà MIỄN PHÍ, thì bạn đã lựa chọn giống
như những người mà chúng tôi đã điều tra. Nhưng bạn hãy nhìn kỹ : phiếu
tặng quà trị giá 20$ được bán với giá 7$ sẽ mang lại cho bạn số lãi là 13$,
rõ ràng tốt hơn là chọn phiếu tặng quà trị giá 10$ miễn phí (bạn chỉ kiếm
được 10$). Bạn có thấy sự bất hợp lý ở đây không?