Là một giáo sư đại học, tôi cũng đã quá quen với sự trì hoãn. Khi bắt
đầu mọi học kỳ, các sinh viên của tôi thường hứa với mình sẽ đọc hết bài
đúng hạn, nộp bài đúng hạn, và nói chung, sẽ ở vị trí dẫn đầu trong mọi
thứ. Và khi đó tôi bắt đầu quan sát họ khi cám dỗ lôi kéo họ tới các cuộc
hẹn hò, tới cuộc gặp mặt của hội sinh viên, tham gia chuyến đi trượt tuyết
trên núi - trong khi công việc học tập thì ngày càng bị lãng quên. Cuối
cùng, họ kết thúc bằng việc gây ấn tượng với tôi, không phải bằng sự đúng
hẹn, mà là với sự sáng tạo - bịa ra những câu chuyện, những cái cớ và bị
kịch gia đình để giải thích cho sự chậm trễ của mình.
Sau khi dạy tại MIT được một vài năm, tôi cùng người đồng nghiệp
của mình, Giáo sư Klaus Wertenbroch (ông làm việc tại INSEAD, một
trường kinh doanh có cơ sở tại Pháp và Singapore) quyết định tiến hành
một số nghiên cứu cho thấy gốc rễ của vấn đề, từ đó, có thể đưa ra một biện
pháp nào đó để giải quyết điểm yếu thường gặp này. Đối tượng thí nghiệm,
lần này là những sinh viên thú vị trong lớp tôi, về hành vi tiêu dùng.
Sáng hôm đó, khi họ đã ổn định chỗ ngồi; các sinh viên lắng nghe tôi
giới thiệu quả về chương trình của cả khóa học. Sẽ có 3 tiểu luận chính cho
học kỳ kéo dài 12 tuần, tôi giải thích. Tổng cộng, 3 tiểu luận này sẽ chiếm
phần lớn điểm số cuối cùng của họ.
“Hạn nộp là khi nào ạ?” một sinh viên hói. Tôi mỉm cười và trả lời :
“Các bạn có thể nộp tiểu luận vào bất kỳ lúc nào trước khi học kỳ kết thúc.
Điều đó hoàn toàn phụ thuộc vào các bạn”. Các sinh viên nhìn tôi ngơ
ngác.
Tôi giải thích: “Còn bây giờ là cam kết. Vào cuối tuần này, các bạn
phải đưa lại cho tôi hạn nộp cho mỗi bài tiểu luận. Một khi đã tự xác định
hạn nộp, bạn không thể thay đổi”. Những bài nộp muộn, tôi nói thêm, sẽ bị
phạt với mức 1% điểm cho mỗi ngày chậm trễ. Sinh viên có thể nộp bài
trước hạn, nhưng sẽ không có bất kỳ ưu tiên nào về điểm số.
Nói cách khác, quả bóng đang nằm trong sân của các sinh viên. Liệu
họ có tự kiểm soát để chơi trận đấu của mình không?
Gaurav, một sinh viên với giọng nói Ấn Độ hỏi : “Nhưng thưa Giáo sư
Ariely, với những hướng dẫn và khuyến khích như vậy, không phải là có ý
