lôi cuốn, ai vào Nam sẽ được cấp nhà, cấp đất. Lại có tin vô cùng hấp dẫn
với An, ở miền Nam nhiều trường học được mở để đón nhận học sinh miền
Bắc di cư, được nhận học bổng toàn phần. Mong được đi học như người
khát nước mong dòng nước ngọt, như ngọn lửa âm ỉ bấy lâu nay vẫn cháy
trong lòng An thì giờ này tin loan truyền kia như ngọn gió mạnh thổi bùng
khao khát được cắp sách đến trường. Đất phương Nam bỗng chốc trở thành
miền đất hứa có sức lôi cuốn kỳ lạ với anh.
Trên đương phố mỏ, trước cửa nhà, những người sắp di cư vào Nam, họ đã
bầy bán hàng trăm thứ đồ dùng, vật dụng bởi không thể mang theo xuống
tàu di cư vào Nam. Nào là giường, tủ, bàn ghế, áo quần, chăn màn, bát đĩa.
Có cả cột kèo, tre pheo, nứa lá. Tất cả là đồ cũ. Họ bán tống bán tháo với
giá cả rẻ rúng, vừa bán vừa cho.
Đêm đã đi vào chiều sâu, phố mỏ chỉ còn những tốp người làm ca hai, bóng
họ đen đúa đổ dưới ánh trăng mờ đục, đang rảo bước về nhà. An trằn trọc
không ngủ được. Ý nghĩ mông lung trong óc… Ở Cẩm Phả mình được
đoàn tụ với mẹ và các em, rồi đây sẽ xin được việc làm, góp sức cùng mẹ
nuôi các em. Chúng sẽ học tiểu học ở đất mỏ này. Với An, nơi đây, sẽ
không còn một lựa chọn nào khác là làm phu mỏ… Con đường lên mỏ bụi
cuốn mù mịt sau bánh xe. Làm việc trên tầng mỏ phải cật lực cuốc, xúc rồi
khom lưng đùn đẩy xe goòng, mạt mày đen đúa bụi than… Khoảnh khắc
này, trong đầu An lại chợt nhớ cái tin đồn đang loan truyền ngoài phố mỏ
từ mấy ngày nay, nhất là cái tin về trường học được mở ở miền Nam để đón
nhận học sinh di cư… Phải rồi, chú Hòa cũng lựa chọn con đường theo
học…trong đầu An đã định hình con đường dứt khoát di cư vào Nam.
An sẽ giã biệt mẹ và các em. Nước mắt ứa ra lúc nào anh không hay biết cứ
như thể cuộc chia ly đang diễn ra. Anh thở dài một hơi rồi nhè nhẹ đặt bàn
tay lên đầu, lên ngực, lân la sờ từng khuôn mặt các em như thể để nhận
dạng từng đứa, thằng Pha, thằng Ban, thàng Chu. Anh nhẹ nhàng nhồm dậy
để chúng nó khỏi giật mình, cúi xuống áp má lên từng đứa. Lại nhè nhẹ
