thông hơn nhiều so với chỉ là một người giỏi lắng nghe. Những hình ảnh
báo chí có câu “ở đây ta chứng kiến một vị tổng thống lắng nghe chăm chú
không ai bì nổi” khó mà gây tác động gì tới các cuộc khảo sát tín nhiệm!
Tuy vậy, năng lực hùng biện xuất sắc cũng chỉ là một phần trong bản lý lịch
kỹ năng lãnh đạo mà thôi, chứ không đến nỗi là “điều kiện tiên quyết” và
“sau chót” như nhiều người vẫn nghĩ. Chưa tính những chuyện khác thì đa
số lãnh đạo thế giới và tư lệnh các ngành thật ra không tự viết diễn văn cho
mình – chỉ có Churchill là một ngoại lệ nổi bật cho quy tắc này – nên rất
nguy hiểm nếu ta đánh giá họ bằng những lời lẽ không phải của họ, mà là
sản phẩm của những chuyên gia viết diễn từ được trả công rất hậu. Thế
nhưng, Winston Churchill lại nổi tiếng vì khả năng ngồi xuống lắng nghe
bất cứ ai và quan niệm của ông về tầm quan trọng của việc lắng nghe được
chứng tỏ qua một trích ngôn khác được cho là của ông: “Lòng can đảm là
cái ta cần để đứng dậy và lên tiếng; nhưng lòng can đảm cũng là cái ta cần
để ngồi xuống và lắng nghe.”
Liệu có thể nào, chính những kỹ năng của một người lắng nghe đã góp
phần biến ông thành một cây bút và diễn giả xuất chúng đến thế? Tôi dám
đánh cược mà tuyên bố rằng, đó không phải một chút tình cờ nho nhỏ đâu.
LẮNG NGHE KHÔNG CHỈ LÀ NGHE
Nếu có một dấu hiệu rõ ràng cho thấy ai đó chẳng hề bỏ vào tai lấy một lời
bạn đang nói, thì đó là lúc họ lặp đi lặp lại một cụm từ khó chịu: “Tôi nghe
mà, tôi nghe mà.” Bất hạnh thay, nghe không phải là lắng nghe. Trên một
chuyến bay đường dài gần đây, tôi chắc chắn nghe thấy một em bé sơ sinh
ở sau tôi vài hàng ghế khóc ngằn ngặt suốt đêm, nhưng tôi chẳng mất công
lắng nghe làm gì. Tôi có thể nghe thấy tiếng gió lùa qua hàng cây, nhưng
tôi cũng chẳng bỏ ra nhiều thì giờ để mà lắng nghe âm thanh đó. Và tôi
không tin đó thuần túy chỉ là vấn đề ngữ nghĩa. Khi ai đó nói “Tôi nghe tất
cả những gì anh ta nói,” theo nghĩa đen hoàn toàn, thì có thể họ đang nói sự
thật, nhưng trong 50% trường hợp, thì ý của họ có lẽ chỉ tương đương với
