« Tổng thời thuế chưa xong, xâu chưa hết, lợi chưa hưng, hại chưa trừ,
vui gì vậy ? Xã thì già chẳng an, trẻ chẳng học, trai chẳng cày, gái chẳng
dệt, hát làm chi ? »
« Giữa tiệc mừng hát đông người, đem câu đối ra treo lên, người ta
đàm đạo xôn xao. Thầy tổng tức mình, xếp cất mất ! Song người ta truyền
tụng đến nay cũng còn nhiều người nhớ câu đối ấy. Chuyện ấy là một mối
cho bọn Tổng lý ghét nên sinh chuyện luôn luôn, nhưng không làm gì ông ta
được ! »
Những cải cách mạnh dạn của ông gây những xúc động lớn ở cả hai
phía : Phía có óc Duy Tân thôi thời tán dương không hết lời. Làng Phú Lâm
trở thành làng gương mẫu Duy Tân. Phía bảo thủ cũng chỉ trích không tiếc
lời, và phần lớn họ có quyền hành trong tay nên những dư luận của họ cũng
gây một sức mạnh đủ để cho công sứ Pháp phải đề phòng
. Thế là một con
đường chiến lược quan trọng đắp từ phủ Thăng Bình lên, qua Phú Lâm,
xuống Tam Kỳ để chở quân dẹp loạn… Lê Cơ ! Một cái đồn do một thiếu úy
Pháp lãnh đạo đặt ngay trong làng Phú Lâm, chĩa mũi súng vào ổ Lê Cơ.
Nhưng ngay trong những ngày đầu, bọn lính tự do cắt tranh, chặt tre của dân
làng và của Lê Cơ. Lê Cơ lập tức cho lấy gông, gông cổ lại và hỏi : « Các
chú tới bảo vệ hay tới ăn cướp ? »
Viên quan một Pháp biết lỗi ở lính và biết Lê Cơ không phải tay vừa.
Hình thức : đó là một người có bộ mặt như Tây, to lớn, râu rìa, ăn mặc đồ
Tây, không có mặc cảm trước mặt võ quan thực dân hơn nữa : Thiếu úy đó
đã từng biết Lê Cơ dám đi thẳng tới Công Sứ để tố cáo nên liền đấu dịu. Lê
Cơ bảo : « Nhất thứ tôi tha. Nhưng phải trả tiền mỗi cây tre theo thời giá là
hai giác (0,$20) ».
Việc giàn xếp xong. Đồn Trưởng cho nuôi một bầy dê. Lũ dê ấy tự do
vào các vườn thiên hạ. Không ai dám nói gì. Lũ dê ấy chạy sang vườn Lê Cơ
(đồn ở ngay sát nhà). Lê Cơ liền bắt trói lại đem trả. Lần thứ hai dê sang, lại
bắt đem trả. Đến lần thứ ba ông lấy rựa chặt chân rồi kêu trưởng đồn ném
trả. Trưởng đồn cũng đành câm.
