xuống bộ áo quần mình mặc hằng ngày xem : nào mình có để ý gì đâu ! Ấy
thế mà mới trên sáu mươi năm, nó đã làm phiền lụy đau khổ cho ba chí sĩ
mà cái chết hay tội tù của họ một phần chính do bộ đồ Tây ấy gây nên.
Bao nhiêu cố gắng ấy được khen cũng nhiều mà rước lấy tiếng chê có
phải ít đâu !
… … …
Cử nhân, thày tú cúp đầu,
Tai nghe có giấy bệ châu gởi về.
Thế quan đồn cấp ê hề,
Lập phường buôn bán tiện bề nghi nan (?)
Ngâm thơ, diễn thuyết các làng,
Bày ra giản tiện áo ngang lưng quần.
Sự đời ai thấy không ưng,
Trên đầu đội mũ, dưới quần không dây.
Chân thời mang cặp giày Tây
Rủ đi lất láo một bầy như dê !
Sự mình trăm việc trăm quê,
Người mình trở lại mà chê người mình.
(Vè xin xâu)
Ngoài ra, những nhà Duy Tân còn phải tập biết bao nhiêu thói quen
mới thay cho thói quen cũ, không kể việc trau dồi kiến thức. Nào phải cạo
răng trắng, chứ bộ răng đen thui thủi làm sao mà Duy Tân cho được ! Nào
cắt những móng tay dài thườn thượt mà mỗi lần gãi sồn sột mới êm ái làm
sao ! Nào bỏ thói ăn trầu trông dơ dáy, nhổ phèn phẹt kém vệ sinh. Thời ấy,
mỗi người đàn ông đi đâu đều có mang theo một cái hầu bao bỏ trầu cau và
trên vai vắt một cái khăn điều :
Chiều chiều lại nhớ chiều chiều,
Nhớ người quân tử, khăn điều vắt vai.
Khăn điều vắt qua vai dùng để tiện việc lau vệt nước trầu trên miệng.
Thật ra, bỏ cái gì còn dễ chớ bỏ môn nghiện trầu thì quả rất khó. Ai muốn
