những đề tài trình bày tâm trạng của cô gái non về tình yêu chẳng hạn : mơ
ước lấy chồng thi đỗ cao, con gái mất trinh, con gái chửa hoang v.v… đều
không thích hợp chút nào với tâm trạng của tác giả Giai Nhân Kỳ Ngộ khi
đang phiêu bạt ở nước người và lại đang ở trong ngục chính trị phạm nữa).
Vậy nếu bỏ đi các loại chủ đề tình yêu và thanh nữ, loại phê phán chế
độ đại gia đình mà tôi sẽ trình bày một cơ hội khác, ở đây, tôi thử giới thiệu
ít đoạn thơ của các loại sau :
Loại chủ đề cảnh khổ của dân chúng : Loại thơ này nói về đời sống
khốn cùng, bị chèn ép, phải lìa gia đình, người yêu để đưa thân cho chế độ
dày vò.
BÀI : Thịt chuột thì ít, con nít thì nhiều (Chỉ cần nghe qua cái đề ấy
cũng đủ làm người ta xúc động vì cái cảnh thèm thịt của lũ trẻ nghèo nàn).
Chà chà con nít ở đâu nhiều !
Thịt chuột sao cho phát đủ đều
Lúc nhúc hàng bầy xào mấy tí
Lao nhao mũi váng chực bao nhiêu
Cùng sào vuốt đặng đuôi quân quỉ
Hụt đũa xong đâu miệng lũ yêu
Mèo chực mỡ treo khôn thế dấu
Lôi thôi ngang họng nuốt không tiêu
BÀI : Lên non túc một hồi còi
Thương con, nhớ vợ, lệnh đòi phải đi.
Nhớ vợ, tương con dạ nặng trì
Lên non còi túc lệnh đòi đi
Ba quân hiệu giáp nghe vang cả,
Hai mối tình sâu dễ sá chi.
… … …
BÀI : Lấy chi mà trả ái ân,
