Phong Tuc Tap Quan Viet Nam
ở dưới cũng phải có trải đệm nằm mới đủ ấm.
Đệm có thể là đệm bông hoặc đệm vải hay đệm cỏ. Dù là đệm gì, bên ngoài cũng
phải có một lượt vải bọc.
Đệm ở giường dùng để thay chiếu. Ở nhà quê, đệm chỉ dùng về mùa rét, nhất là
khi ngủ trên phản trên sập hoặc trên ghế ngựa.
* Ổ rơm
Về mùa rét tại vùng quê có thú nằm ổ rơm. Ổ rơm ấm lắm. Ta có câu:
"No cơm tấm, ấm ổ rơm".
Người ta dùng rơm để trải ngay xuống đất, trải hơi dày dày bên trên trải một chiếc
chiếu.
Cũng có nhiều nhà, đem rơm đánh thành những tấm tranh, trải lên mặt phản, mặt
ghế ngữa, rồi lại trải chiếu lên trên.
Ổ rơm được giữ suốt mùa rét. Khi trời bắt đầu bớt lạnh, người ta mới bỏ ổ rơm.
Người dân quê không phải ai cũng giàu có để có thể mua được chăn bông, chăn
len, nên ổ rơm đã giúp người ta rất nhiều trong việc chống rét về mùa đông vậy. Nằm
ổ rơm, đêm hôm dù trời rét, người ta chỉ cần đắp một chiếc chăm đơn hoặc chiếc chiếu
là tạm đủ rồi.
* Nóp
Nhiều người khi chống với khí lạnh cũng như để chống với muỗi, dùng những
chiếc nóp. Đây là những chiếc túi đan bằng cói hoặc bằng sợi to, đựng vừa cả một
người. Đêm đêm người ta chui vào trong nóp ngủ, sáng lại chui ra. Chiếc nóp thường
thấy ở miền Nam.
* Võng
Võng đan bằng sợi, hoặc bằng dây thừng, treo lên hai chiếc cột. Người nằm trên
võng đưa đi đưa lại, vừa muỗi khỏi cắn lại vừa tạo nên gió mát.
Nhà quê, khi ru trẻ ngủ, người ta thường nằm trên võng, hoặc đặt chúng ngủ trên
võng mà đưa.
Về những buổi trưa hè, bên ngoài trời nắng chang chang, bốn bề im ả, trong nhà
tiếng võng đưa kẽo kẹt, thật là khiến cho người ta muốn ngủ. Thêm vào tiếng kẽo kẹt
ấy, lại có giọng à ơi uể oải của bà ru cháu thì ai nghe thấy cũng phải buồn ngủ và
muốn ngủ.
*
* *
Từ trên đã trình bày về các giường, phản, chăn, màn... dùng cho người ta lúc nằm
nghỉ hoặc ngủ, nhưng dân quê Việt Nam tính rất dễ dãi, nhiều người bạ đâu cũng là
giường tiện đâu ngủ đấy, nhất là về mùa nực, mọi người chỉ kén chọn chỗ mát để nằm
ngủ.
Có người mắc chiếc chõng ra ngoài sân nằm ngủ, có người ngả lưng ngay trên hè
nhà, lại có sẵn chiếc nong chiếc nia, dùng ngay nong nia đó ngả xuống đất làm giường
nằm vào trong, và cũng đã ngủ những giấc ngon lành không kém gì những người ngủ
trong lầu vàng điện ngọc.
"Ăn được ngủ được là tiên,
Không ăn không ngủ mất tiền thêm lo".
Ban ngày làm việc nặng nhọc, thân thể mỏi mệt, sau những công việc cuối cùng,
người dân quê đặt mình là ngủ, và ngáy o o. Vùng quê lại thoáng khí, ruồi muỗi cũng
không nhiều, mà cho có muỗi ban đêm chăng nữa, một chiếc quạt giấy hoặc quạt nàn
phành phạch là đủ vừa đuổi muỗi vừa ngủ rồi.
