Toan Ánh 77
- Hát Vận, tức là hát theo vần, hoặc dùng những câu ca dao có sẵn, hoặc có thể đặt
ra mà hát:
"Bây giờ ta gặp mình đây,
Như cá gặp nước như mây gặp rồng.
Mây gặp rồng bắt phong bắt vũ,
Cá gặp nước con ngược con xuôi."
Câu hát của trai gái bao giờ cũng chỉ quanh quẩn ở chỗ yêu đương thương nhớ:
"Chiếc thuyền nho nhỏ, ngọn gió hiu hiu
Nay nước thủy triều, mai lại nước rươi.
Sông sâu sóng cả em ơi,
Chờ cho sóng lặng, buồm xuôi ta xuôi cùng
Trót đem nhau vào kiếp bềnh bồng
Xuống ghềnh, lên thác ta quyết một lòng cho ngoan.
Giang hồ khoan lại hò khoan. "
Trong những câu hát Ví, trai gái thường thử tài nhau, họ dùng những câu hát Đố để
đố lẫn nhau.
-Hát Đố, để đố về mọi điạ hạt, có khi là văn chương lịch sử, có khi là những điều
thông thường. Họ đố nhau để biết tài mẫn tiệp của nhau, Một bên đố, bên kia tất nhiên
phải trả lời.
Thí dụ câu đố:
"Cái gì nó bé nó cay,
Cái gì nó bé nó hay cửa quyền?"
Có câu đố, tất phải có câu trả lời
"Hạt tiêu nó bé, nó cay,
Đồng tiền nó bé, nó hay cửa quyền."
Những câu đố thường là những câu có sẵn, nhưng cũng có những cặp trai gái nhanh
trí, hát nhiều, quen đặt những câu lục bát, họ tự đặt câu đó mới để bạn hát phải trả lời:
"Quả gì năm núi sáu khe?
Quả gì nứt nẻ như đe thợ rào?
Quả gì kẻ ước người ao
Quả gì lóng lánh như sao trên trời?
Quả gì đủ cả năm mùi,
Quả gì to lớn có người ngồi trong?
Quả gì thích chữ chạm rồng,
Quả gì cùi trắng, nước trong hỡi chàng?
Quả gì lăn lóc giữa đường cái đi,
Quả gì da nó xù xì
Chàng mà giải được thiếp thì theo không?
V à đây là bài giải câu đố trên
"Quả khế năm núi sáu khe,
Quả da nứt nẻ như đe thợ rào.
Quả mận kẻ ước ngùi ao.
Quả mai lóng lánh như sao trên trời.
Quả lê năn đủ năm mùi,
Quả động to lớn có người ngồi trong.
Quả chuông thích chữ chạm rồng,
Quả dừa cùi trắng nước trong đó nàng.
