Họ ăn nói rất mực lễ nghĩa, nhưng tôi cho rằng, đấy chỉ là vẻ ngoài mà thôi.
Trí lực họ không đủ để suy nghĩ thấu đáo một việc gì, mà sức lực chân tay
lại yếu ớt. Họ là những người thân cận của Mạc phủ, còn tôi chỉ là người
làm thuê cho Mạc phủ, trông nhếch nhác không thể với tay đến đó được.
Đối với Hatamoto, ngay ở những chỗ không có ai họ cũng vẫn gọi là ông
lớn này, ông lớn nọ, cách thức không khác gì khi đối đãi với giới công
vương ở Kyōto, nhưng họ chỉ tỏ ra giữ lễ bề ngoài, còn trong thâm tâm có
lẽ rất coi thường.
Uy quyền của tấm gia huy hình Aoi
Những người không trí tuệ và yểu tướng ấy lại là những kẻ đầy quyền uy.
Chỉ là một việc nhỏ thôi, nhưng sự bành trướng của họ trên các tuyến
đường lúc bấy giờ lại gây cản trở mà có lẽ những người hiện đại không
tưởng tượng được. Những người như tôi là Kerai của lãnh chúa thuộc hàng
Fudai (Phổ đại) , hoàn toàn bị coi như loài côn trùng, không phải giống
người.
Ngộ nhỡ trên đường đi mà gặp phải Gosanke (ngự-tam -gia) có gắn gia
huy hình Aoi hay như lãnh chúa vùng Echizen (Việt-Tiền), thân cận với
Tướng quân Tokugawa hoặc Kerai của họ thì quả thực là không chịu được.
Buổi sáng mùa đông lạnh, bước ra khỏi nhà trọ và định qua sông, nhưng
phải đứng đợi đò trong giá rét những một tiếng. Thấy đò đến nơi, mừng rỡ,
vội chạy xuống, nhưng chẳng may đằng sau có Gosanke đến thì phải ngoan
ngoãn nhường cho họ lên trước và đứng đợi tiếp một tiếng nữa. Cả chuyện
thuê người khiêng đi giúp cho đỡ mỏi chân cũng vậy. Thuê từ lúc không có
ai, nhưng ngộ nhỡ đằng sau có ngài gắn gia huy Aoi nào đó đến gần thì
chắc chắn sẽ bị tranh mất. Kể có là người tốt thế nào cũng sẽ không thể
không bực được.
Sự lộng hành của Mạc phủ là không giới hạn. Từ hồi còn trẻ, chúng tôi đã
phải chịu sự khinh rẻ như vậy. Trên đường đi cũng không kìm được nỗi tức
