mà mẹ đã tự dệt lấy bằng bông. Tôi nghĩ, đem đi cầm đồ thế nào cũng có
lúc phải đến chuộc lại. Nếu chắc chắn có tiền chuộc lại thì đợi đến lúc có
tiền sẽ tốt hơn, nên dù có việc cần tiêu tôi vẫn cố không đem đi cầm đồ.
Nhưng lúc cần tiền, không có không được, tức là lúc mà nói ra thì xấu hổ,
chính là khi thèm uống rượu thì tôi quyết định đem bán đứt. Chẳng hạn,
một tấm áo Yukata (dục-y) đem đi cầm đồ được 2 Shu, nhưng nếu cứ ký
gửi luôn ở đó, không lấy về nữa, thì được 2 Shu 200 Mon, nên tôi quyết
định làm theo kế sách kinh tế, là đem bán đứt một lần.
Hồi đó, tôi vẫn chưa kiếm được tiền nhờ sao chép sách. Đã quyết tâm theo
đường học vấn thì việc chi dùng thời gian vào việc kiếm tiền là phí phạm.
Với bản thân, một khắc là ngàn vàng, nên tôi đã chuẩn bị tinh thần khi
không có tiền, không tiêu nữa. Hồi ở Ōsaka, tôi không vay của ai một đồng
nào, sau đó lên Edo cũng vậy, không hề vay tiền ai. Chỉ cần tưởng tượng
đến chuyện mình đi vay tiền của ai đó là tôi đã thấy sợ. Vay tiền của người
ta mà bị họ đòi thì làm thế nào?
Đó là chuyện thường thấy ngoài xã hội cũng như trong đám bạn bè. Có
người vay tiền đến lúc phải trả, phải đành giật gấu vá vai, đi vay của người
này để trả người kia. Nhưng kiểu cách ấy thì tôi không nể phục chút nào.
Vay thì phải trả, mà như thế thêm việc vô ích. Đi vay tiền người ta mà ngồi
yên được nửa ngày hay một ngày thì cũng tài. Tôi không sao hiểu được
điều đó. Nói tóm lại, tôi là kẻ không hề dũng cảm, thậm chí có thể nói là
nhát gan trong chuyện đi vay tiền người khác. Sự lo lắng khi vay tiền mà bị
đòi, làm tôi có cảm giác như bị người khác cầm thanh kiếm sáng loáng đuổi
từ đằng sau.
Không thuê võng tre mà dành tiền mua ô và guốc
Tôi xin kể tiếp một câu chuyện chứng tỏ trên thực tế tôi quý trọng tiền bạc
đến mức nào. Từ khi lên Edo, tôi có thêm bạn bè học trong trường của thầy
Ōtsuki Shunsai (Đại-Quy Tuấn-Trai) ở đường Neribei Kōji (Luyện-Biên
Tiểu-lộ), khu Shita’ya (Hạ-Cốc).
