Sự không có đạo lý, thiếu liêm sỉ đó không khác gì những người Triều Tiên
tham tiền bây giờ. Lạ một điều là lúc nào cũng chỉ toàn nghĩ cách nói dối,
nịnh bợ và làm đủ mọi cách để làm sao vơ lấy của lãnh địa được càng nhiều
càng tốt.
Giành lấy 150 Ryō
Về mấy vụ lấy tiền của lãnh địa vì những người của lãnh địa như cậu Obata
và những người khác khi lên Edo, tôi đều đứng ra giúp đỡ, nhưng những
chi phí đó tất nhiên lãnh địa không cho. Để có tiền chi tiêu cho những việc
như vậy, tôi đã phải dùng hết tài trí của mình và làm đủ mọi cách.
Chẳng hạn, hồi đó ở Yokohama có ra tờ báo, như báo viết bằng tiếng nước
ngoài ngày nay, mỗi tuần ra một số. Tôi mua báo đó về dịch, sau đó đến
chỗ những người đại diện của lãnh địa Saga, Sendai và một hai lãnh địa
khác nữa thuyết phục họ mua giúp. Nhờ đó, tôi có thể kiếm thêm ít nhiều.
Hơn thế, tôi còn có kế kiếm tiền khác là bán những sách vở nguyên bản đã
đem từ nước ngoài về mà không cần nữa. Vì phải lo việc ăn ở cho rất nhiều
học sinh, nên không làm như vậy không thể được.
Có lần tôi nghe nói đại diện của lãnh địa Nakatsu đặt tại Edo đang có
nguồn thu, nên lập tức viết đơn xin vay. Tôi nói dối rằng có hẹn đến đúng
ngày này, tháng này, vì lý do này, tôi sẽ có tiền và đến chỗ Karō xin vay.
Tôi trình bày rằng có việc cần thế này thế kia, nên nhờ ông cho vay 150
Ryō. Karō lúc đó là ông Hemmi Shima (Dật-Kiến Chí-Ma) , một con người
nghiêm túc, nhưng ông chỉ trả lời một cách mơ hồ rằng nếu trong một thời
gian ngắn thì cho vay cũng được.
Chỉ cần nghe nói thế, tôi liền sang ngay khu sự vụ gặp người chịu trách
nhiệm chính. Tôi trình bày rằng, đã đến nói chuyện với ông Hemmi Shima
và ông đã bảo có thể cho vay, không có vấn đề gì, nên hôm nay tôi đến để
nhận về. Anh sự vụ có vẻ bán tín bán nghi, hỏi chuyện này là từ bao giờ,
chỉ có như thế không thể xuất tiền ra được và làm ra vẻ mặt cau có. Nhưng
