phần đó thì chuyển sang cuốn cú pháp cũng theo đúng trình tự như vậy.
Đọc được xong hai cuốn này sẽ chuyển sang giờ đọc. Trong giờ học này,
nếu học sinh có mười người thì mười, mà mười lăm người thì mười lăm, sẽ
lập thành một lớp, trong đó có một người sẽ đóng vai trò như lớp trưởng,
nghe xem những thành viên trong lớp có đọc hiểu được hay không, để đánh
các dấu chấm tròn trắng hoặc đen.
Sau khi đã học đánh vần qua hai cuốn sách kể trên và được nghe giải nghĩa
xong thì đến giai đoạn tự học tập, nghiên cứu. Có chỗ nào không hiểu cũng
không được hỏi người khác, dù chỉ là một chữ hay nửa câu. Nhưng nói
chung học sinh trường Ogata không ai dốt nát và hèn đến mức như vậy.
Trong trường chỉ có sách về ngành vật lý và ngành y, nhưng tập trung lại
cũng chỉ được vẻn vẹn 10 bộ. Những sách đó vốn là do người ta chở bằng
tàu từ Hà Lan về, nên mỗi đầu sách chỉ có một bộ. Những học sinh đã qua
giai đoạn học ngữ pháp sơ cấp thì thế nào cũng phải sao lại sách. Mọi
người đều phải tự sao. Mỗi tháng có 6 lần đọc bằng sách đó. Nhưng giả sử
lớp học có mười người thì không thể mười người cùng chép mà phải chia
nhau bằng cách bốc thăm.
Về cách sao sách, thời đó không có giấy kiểu Âu, tất cả đều phải dùng giấy
Nhật, trải thẳng giấy ra và chép bằng lối Chân thư , nên rất khó. Vì vậy,
thường phải gột hồ lên giấy và dùng bút lông ngỗng để chép. Loại bút này
hồi đó ở các hiệu thuốc của Ōsaka thường có bán rất nhiều những sống
lông dài chừng 3 Shun (khoảng 9.09cm-ND) của chim nhạn hay chim hạc
gì đó, mà tôi không rõ. Tôi còn nghe nói người ta thường dùng nó để câu cá
thu. Giá bút đó tính ra rất rẻ. Chúng tôi mua lông chim về và dùng kiếm
nhọn gọt như hình bút, dùng rất tiện. Mực cũng không thể có mực kiểu Âu
được. Lọ mực của người Nhật thường là thấm mực đã mài vào một mảnh
bông hoặc dạ, nhưng mực mà chúng tôi dùng để sao lại sách nguyên bản lại
là mực mài và để nguyên như thế trong bình mực.
