PHỤC SINH - Trang 236

Melsov cũng bước tới gần cửa sổ và bắt đầu kể ngay câu chuyện, lúc đầu
còn e dè, luôn luôn đưa mắt nhìn viên phó giám ngục, rồi dần dẩn mạnh
dạn hơn; khi viên phó giám ngục ra khuất ngoài hành lang để ra lệnh gì đó
thì anh mạnh dạn hẳn lên. Anh kể rõ chuyện mình, lời lẽ và cách nói năng,
đúng là lời lẽ và cách nói năng của con nhà nông, thật thà có một. Nghe câu
chuyện như vậy từ miệng một người tù mặc quần áo ô nhục và ở ngay trong
nhà giam kể, Nekhliudov rất lấy làm lạ. Vừa nghe, Nekhliudov vừa ngắm
nghía chiếc giường thấp trải nệm rơm, cái khung cửa sổ có căng lưới sắt to,
những bức tường bẩn thỉu, ẩm ướt, và cái vẻ mặt tội nghiệp, cái hình vóc
gầy gò, tiều tuỵ của anh nông dân xấu số đi giầy tù, mặc áo tù nầy. Chàng
thấy mỗi lúc một buồn thêm; chàng không muốn tin rằng những điều anh
nông dân hiền lành nầy vừa kể lại là chuyện có thật. Vì, khủng khiếp biết
mấy khi nghĩ rằng có những kẻ chẳng có lý do gì hết, có thể làm nhục, bắt
bớ một người đồng loại của mình, khoác lên người họ một bộ quần áo tù và
giam cầm họ vào cái nơi rùng rợn nầy. Tuy nhiên, khi nghĩ rằng câu chuyện
có vẻ thực nầy, lại ở miệng một con người có gương mặt hiền lành chất
phác thế kia nói ra mà lại có thể là một câu chuyện lừa bịp, bịa đặt thì còn
khủng khiếp gấp mấy.
Câu chuyện anh ta kể như sau: anh cưới vợ mới được mấy hôm thì bị tên
chủ quán trong làng cướp mất. Anh ta đi kiện khắp các cửa. Nhưng ở đâu;
tên chủ quán cũng đút lót và được kiện. Một hôm; anh ta đến nhà nó lôi vợ
về. Hôm sau, cô ta trốn đi mất. Anh đến nhà chủ quán đòi lại. Nó trả lời là
không có vợ anh ở đấy (mà anh thì rõ ràng đã trông thấy vợ khi bước vào
nhà nó) và đuổi anh ra. Anh không đi. Tên chủ quán liền cùng với người
làm xúm lại đánh anh máu me lênh láng. Ngay hôm sau, mấy gian nhà
ngang tên chủ quản bốc cháy. Anh ta cùng bà mẹ đang ở nhà một người
bạn…
- Thật anh không đốt chứ?
- Thưa ngài, ngay nghĩ đến chuyện đốt, tôi cũng không hề có. Chắc chính
tay thằng gian ác ấy nó đốt. Người ta nói là trước đấy nó xin tiền bảo hiểm.
Nó vu cho mẹ con tôi là đã doạ dẫm nó. Nói của đáng tội, hôm đó tức quá,
không chịu được, tôi có to tiếng chửi nó, còn đốt thì thật tôi không đốt. Mà