Một người học viết chữ có phải cần bắt đầu từ nét? Câu trả lời hợp với
logic là “Không”. Bởi vì nhiệm vụ này yêu cầu trẻ em phải bỏ ra nỗ lực quá
nhiều. Nếu như nó phải học từ nét chữ, thì nên là thứ thể hiện dễ dàng nhất.
Nhưng, nếu chúng ta chú ý hơn nữa, thì sẽ phát hiện ra nét đường thẳng là
nét vẽ khó nhất. Chỉ có người viết thành thục mới có thể viết kín nét chữ rất
đều trên một trang giấy, còn người viết chưa được thành thục thì chỉ có thể
miễn cưỡng viết ra nét chữ nhìn được mà thôi. Trên thực tế, đường thẳng là
một kiểu đường nét độc lập đặc biệt, bởi vì nó là đoạn thẳng ngắn nhất nối
giữa hai điểm. Nếu như hơi có chút thay đổi, thì sẽ không thể gọi là đường
thẳng. Vì vậy, người ta càng dễ dàng hơn vẽ ra vô số kiểu biến thể của nó,
mà không phải là một đường thẳng hoàn hảo duy nhất. Nếu như bạn yêu cầu
một người vẽ một đường thẳng trên bảng, mà không quy định cho anh ta bất
kì điều kiện gì, anh ta sẽ từ một đầu của bảng vẽ sang đầu bên kia một
đường dài. Hầu như ai cũng có thể làm được điều đó. Nhưng nếu như bạn
yêu cầu anh ta bắt đầu từ một chấm quy định trước vẽ một đường thẳng theo
hướng riêng, anh ta rất có thể không thành công, anh ta sẽ vẽ ra đường nét
không quy tắc, hoặc là sẽ mắc rất nhiều lỗi.
Hầu như tất cả đường thẳng mà mọi người vẽ ra đều là đường chân trời
trên mặt nước, bởi vì họ sẽ vẽ theo những đường thẳng đã vẽ trước đó. Nếu
như chúng ta yêu cầu cùng một người vẽ một đường ngắn trong đường biên
giới cố định, họ sẽ mắc càng nhiều lỗi hơn, bởi vì họ không thể di chuyển
theo hướng của đường nét. Tiếp theo chúng ta có thể yêu cầu họ dùng
phương thức đặc biệt nào đó nắm chắc công cụ viết, mà không phải là cho
họ tuỳ tiện làm theo ý muốn.
Như vậy, chúng ta đã tìm được bước đầu tiên của việc học viết chữ của
trẻ, đó chính là duy trì song song giữa các nét khác nhau. Nhưng nhiệm vụ
này là nhiệm vụ vô cùng khó khăn, bởi vì trẻ em không hiểu hết hàm ý của
nó.
Tôi quan sát vở ghi chép của một số trẻ em thiểu năng trí tuệ ở Pháp, hiện
tượng tương tự như vậy cũng xuất hiện, khi trẻ tiến hành luyện tập nét, dù
ban đầu đã viết rất tốt nhưng mấy hàng cuối cùng có khi lại biến thành
