cái ghen ghét vì nó là ghen ghét. Phải chữa trị cái đó".
Chàng đến trước cột tín hiệu chỉ mực nước của cảng, và chàng đánh một
que diêm để đọc danh sách các tàu sẽ ra khơi hoặc cập bến vào đợt thuỷ
triều sắp tới. Người ta đợi những tàu máy từ Brazil, La Plata, Chi lê, Nhật,
hai tàu nhẹ Đan Mạch, một tàu có hai buồm của Na Uy và một tàu khí Thổ
Nhĩ Kỳ, điều này khiến Pierre ngạc nhiên khác nào đọc báo thấy "một tàu
khí Thuỵ Sĩ", và chàng nhìn thấy trong một kiểu chiêm bao kỳ quặc một
con tàu lớn đầy những người đàn ông đầu quấn khăn, đang trèo lên các cột
buồm với những ống quần rộng phất phới.
"Thật ngốc, chàng nghĩ, dân Thổ Nhĩ Kỳ là dân thạo đi biển kia mà".
Đi thêm vài bước nữa, chàng dừng chân để ngắm cửa biển, bên phải chàng,
phía bên Saint-Adresse, hai ngọn đèn pha điện của mũi La Hève, giống như
hai vị thần độc nhỡn quái dị và song sinh, phóng ra biển ánh nhìn xa và
mạnh mẽ. Xuất phát từ hai tiêu điểm gần nau, hai luồng sáng song song tựa
như những c I đuôi khổng lồ của hai ngôi sao chổi, chiếu xuống theo một
đường dốc thẳng và dài vô chừng, từ đỉnh cao bờ biển đến tận cuối chân
trời. Rồi trên hai con đập, hai ánh đèn khác, con của những thần khổng lồ
nọ, chỉ lối vào Le Havre, ở đàng kia, bên kia sông Seine, ta thấy những ánh
sáng khác nữa, rất nhiều ánh đèn, cố định hay nhấp nháy, chói ngời và khi
ẩn khi hiện, mở ra khép vào như những con mắt, mắt của bến cảng, vàng,
đỏ, lục, dò xét mặt biển tối tăm chi chít tàu thuyền, những con mắt sống
động của mặt đất hiếu khách, chỉ qua động tác máy móc đều đặn không
thay đổi của mi mắt mà bảo rằng "Tôi đây. Tôi là Trouville, tôi là Honfleur,
tôi là dòng sông Pont-Audemer". Và vượt lên hết thảy, cao vút đến nỗi, ở
tầm xa ngất, người ta ngỡ nó là một tinh cầu, ngọn đèn pha trên không của
Etouville chỉ ra con đường Rouen, qua các giải cát nơi cửa dòng sông lớn.
Rồi trên làn nước sâu, trên làn nước không bờ bến, u tối hơn bầu trời, người
ta ngỡ như nhìn thấy, đó đây, những vì sao. Chúng nhấp nháy trong sương
đêm, bé nhỏ, gần hay xa, trắng, xanh lục, hoặc có cả màu đỏ. Hầu hết đều
bất động, tuy nhiên, một vài ngôi sao đang chạy, đó là ánh đèn của những
con tàu buông neo chờ đợt triều tới, hoặc những con tàu đi tìm chỗ đậu.
Đúng lúc ấy trăng lên sau thành phố, và trăng giống như ngọn đèn pha đồ