, đất nước bị phá sản, chia rẽ và sẽ tiếp tục tình trạng
này trong nhiều năm sau. Còn ở châu Âu, từ sau cuộc đảo chính ở
Kiev tháng 2-2014, một lần nữa, kỷ băng hà ngự trị. Rõ ràng, chiến
tranh lạnh chỉ gián đoạn một thời gian ngắn. Đối với Liên minh châu
Âu, hình thức đối tác Đông Âu như thế là quá đắt đỏ. Các chuyên gia
nhận định chi phí và hậu quả của chiến dịch quân sự này có thể lên tới
vài trăm tỉ euro. Đó là chưa tính những hủy hoại ở miền đông đất
nước. Vladimir Putin cũng phải trả giá cao: ở nước Nga, chủ nghĩa
dân tộc bắt đầu rục rịch, còn kinh tế Nga thì lâm vào khủng hoảng sâu
sắc từ năm 2014, không chỉ vì cấm vận mà còn vì giá dầu sụt giảm.
Thế nhưng Tổng thống Nga sau khi sáp nhập Crimea lại được trong
nước ủng hộ chưa từng thấy.
“Ở Crimea, tất cả mọi thứ đều thấm nhuần lịch sử và niềm tự hào
chung với chúng ta”, Putin đã lập luận về những động cơ quốc gia đối
với việc sáp nhập bán đảo Crimea và Thành phố Sevastopol vào nước
Nga như thế tại buổi lễ ăn mừng. Rõ ràng là ông xúc động. Không chỉ
giới lãnh đạo chính trị nhận thức bài phát biểu của Putin ngày 18-3-
2014 ở gian St. George của điện Kremlin là khoảnh khắc lịch sử và đã
đứng dậy hoan nghênh nhiệt liệt. Tổng thống còn chạm được vào trái
tim của tất cả người Nga, đúng lúc họ muốn trải qua kỳ nghỉ ở Biển
Đen. “Crimea - đó là Sevastopol, thành phố - huyền thoại, thành phố
của số phận vĩ đại, thành phố - đồn lũy và là tổ quốc của hạm đội Biển
Đen Nga”. Cùng với đó, Putin hy vọng rằng “Ukraine sẽ là người láng
giềng tốt của chúng ta”. “Thế nhưng, tình hình đã phát triển theo cách
khác”, và “người Nga, cũng như các công dân Ukraine khác, cũng
khốn khổ vì cuộc khủng hoảng nhà nước và chính trị liên miên làm
chấn động Ukraine hơn 20 năm qua” (36).
Các chính phủ châu Âu bối rối. Họ không tính được phản ứng
như thế và dĩ nhiên, cố tìm hiểu tại sao mọi việc lại đi xa đến vậy. Đó
