QUẦN ĐẢO NGỤC TÙ - Trang 162

Công việc đóng kịch vô cùng mệt mỏi, tôi cứ như người "đi trên lưỡi dao
cạo" vậy.
Cho đến lúc không thấy thằng nào bị xách cổ vô đối chứng tôi mới yên chí
mình không gây hoạ cho ai và như vậy là hồ sơ sắp kết thúc đến nơi. Đó là
tháng Tư nằm trong Lubyanka và tôi vô cùng đau khổ khi được biết bao
nhiêu giấy tờ, bản thảo – cả một công trình sáng tác và ghi chép của tôi –
đều bị thảy vô lò thiêu hồ sơ của nhà lao. Tập Nhật ký Chiến trường lại
đóng góp thêm một mồi lửa, một thiên chuyện mới của văn học Nga hiện
đại được hoả thiêu để mớ tro tàn theo ống khói cao nghệu bay lên, nhả ra
khắp bốn phương những đàn bươm bướm đen phất phới.
Bọn chúng tôi không lạ gì chiếc ống khói sừng sững trên lầu 6 mỗi lần
được đi men theo vách tường cao đúng 3 đầu người vây quanh Lubyanka.
Tai chúng tôi nghe lọt từng tiếng còi xe ngoài đời vọng vô nhưng tầm mắt
bị giới hạn bởi ống khói lò thiêu, bởi vọng gác lầu 7 và bởi một mảnh trời
đầy đoạ lãng đãng trôi ngang nhà lao.
Tàn tro than đâu mà nhiều thế? Chúng bay đen ngòm suốt một tháng Năm,
tháng Năm đầu tiên của những ngày hoà bình trở lại. Điệu này bao nhiêu hồ
sơ lưu trữ đã bao nhiêu năm của Lubyanka được hoả thiêu bằng hết chắc?
Tập Nhật ký Chiến trường của tôi bất quá chỉ là hạt tro, hạt bụi! Tôi chợt
nhớ lại vào một buổi sáng giá lạnh, buổi sáng tháng Ba ngồi trong văn
phòng thẩm vấn để cung khai cho ông Yezepov lập hồ sơ, nghĩa là khai một
đằng chép một nẻo. Ánh nắng vàng hắt vô, rọi tan lớp sương bám ngoài ô
cửa sổ. Khuôn cửa sổ rộng thênh thang mà nhiều lúc tôi đã tính đâm đầu ra
để thân xác được dịp "du hành chớp nhoáng" Mạc Tư Khoa, rớt từ lầu 5
xuống lề đường. Như hồi còn thơ ấu ở Rostov thấy ông phạm nhân nhảy từ
lầu nhà lao 33 vậy.
Qua những "lổ hổng" của lớp sương đang tan trên khuôn cửa kính, những
mái nhà Mạc Tư Khoa hiện ra mái thấp mái cao, bên trên lững lờ mấy cụm
khói ấm. Tôi hướng về phía đó thật nhưng những hình ảnh hiện ra trong
đầu óc lại là lớp lớp tài liệu, giấy tờ nằm chất đống cao như núi. Đúng, một
núi giấy tờ nằm lù lù giữa căn phòng trơ trọi 36 mét vuông, giấy cũ giấy
mới lẫn lộn chất bừa vào đó, chưa xem xét vội. Nào sổ tay, nào tập vở kẹp