QUẦN ĐẢO NGỤC TÙ - Trang 350

tặng. Một mặt Giáo chủ có thư luân lưu ngày 19-2-1922 cho các giáo xứ
nhắc nhở quyên tặng những phẩm vật không phải đồ thờ tự. Nếu chỉ có vậy
thì hoà hợp quá! Nếu vậy thì nhà nước "cấu kết" với Giáo hội sao?
Đột nhiên một tuần lễ sau thư luân lưu của Giáo chủ Tikhon – đúng vào
ngày 26-2 – Ủy ban Hành pháp Trung ương có sắc lệnh tất cả tài sản của
các nhà thờ đều được truất hữu xung công để giúp dân đói. Sau khi viết thư
cho Chủ tịch Ủy ban Hành pháp Trung ương không được phúc đáp, Giáo
chủ Tikhon có thư khẩn ngày 28-2 cho các địa phận: Sắc lệnh ngày 26-2
của nhà nước là một xúc phạm đến cấm điều, Giáo hội không thể chấp nhận
một cuộc xung công như vậy.
Ngày nay xét lại vấn đề ta thấy phải chi cấp lãnh đạo Giáo hội Nga hồi đó
nhận thấy thế chết kẹt của nhà nước Sô Viết không đào đâu ra phương tiện
cứu đói cũng như vì ai mới có thảm hoạ chết đói. Vả lại tài sản vật chất của
Giáo hội có nghĩa gì đâu mà phải giữ, có phải vì chúng mà bảo vệ được
giềng mối đạo giáo sau này? Tuy nhiên cũng phải thông cảm cho nỗi khổ
tâm, hoàn cảnh khó khăn của một vị Giáo chủ mới toạ vị mấy năm sau
Cách mạng tháng 10, vừa nắm quyền đã phải lo dẫn dắt Giáo hội đương
đầu với bao nhiêu chướng ngại, phá hoại, khủng bố, ngoài trọng trách bảo
vệ toàn Giáo hội nữa!
Phản ứng của nhà nước là một loạt bài công kích, triệt hạ Giáo chủ Tikhon
và các chức sắc cao cấp Giáo hội Nga. Giáo hội bị buộc tội bóp nghẹt đời
sống toàn vùng hạ lưu sông Volga, càng không nhượng bộ càng bị mạt sát
dữ. Vì vậy từ tháng 3-1922 một số chức sắc thấy cần phải "điều đình" Giám
mục Antonin Granovsky đại diện Giáo hội trong Ủy ban Cứu đói Trung
ương xác nhận với Chủ tịch Kalinin: "Tín đồ Tôn giáo chỉ sợ số tài sản
Giáo hội cung hiến để cứu đói bị sử dụng vào những mục tiêu khác mà họ
không muốn" (đại khái lọt vào quỹ tổ chức Đệ tam Quốc tế Komintern hay
quỹ tổ chức phong trào Đỏ ở Viễn Đông).
Tổng Giám mục Petrograd, Đức Cha Veniamin nói thẳng: "Tài sản của
Giáo hội là của Thượng Đế. Chúng tôi muốn cung hiến tự nguyện". Nghĩa
là không chịu chấp nhận "xung công", vả lại tiền bạc phẩm vật nhà thờ
quyên góp để cứu đói thì phải có đại diện Giáo hội và giáo dân kiểm soát