QUẦN ĐẢO NGỤC TÙ - Trang 464

cho việc giáo dục quần chúng nhưng chưa đủ. Phải có hệ thống TON –
những khám đường đặc biệt bổ túc.
Có phải bất cứ ai bị cuốn vào guồng máy Nội An khổng lồ cũng làm dân
quần đảo được đâu? Dân ngoại quốc nhiều người biết, những công dân Xô
Viết có tên tuổi, những người cần giam kín không thể để cho ai thấy, nhân
viên An ninh, Mật vụ bị sa thải không thể để xuất hiện sờ sờ. Để ló mặt ra
dám ảnh hưởng tai hại cho chế độ! Cũng phải tách rời bọn đảng viên Xã
hội đầu não, luôn miệng đòi hỏi chế độ đặc biệt. Khoảng thập niên 1950
các khám đường đặc biệt còn tiếp nhận những thành phần có thể xách động
trong quần đảo, bọn tù tư pháp thứ trộm cắp cứng đầu không cải huấn nổi.
Có những người lãnh án đi trại Cải tạo nhưng vẫn vô tù đặc biệt. Thể chất
quá yếu, chưa lao động đã bỏ thây trong đảo là thoát khỏi phải trả nợ tù tội
dễ đến thế sao? Nhà nước đành phải tống vô hệ thống TON nuôi báo cô
vậy! Trường hợp vô quần đảo mà không lao động được, bọn vô tích sự
cũng bị đưa vô hệ thống TON. Chẳng hạn lão xẩm mù Kopeilin 70 tuổi
ngày ngày ưa ngồi giữa chợ Yuryevets bên sông Volga hát nhảm cũng lãnh
10 năm cải tạo vì tội KRD. Một lão mù, già nua như vậy thì đóng góp được
gì cho trại Cải tạo mà đưa đi?
Hồi đó tất cả các khám đường cũ thừa hưởng của triều đại Romanov đều
được nhà nước canh tân, trùng tu lại để tổ chức thật chu đáo, chặt chẽ.
Chẳng hạn khám lớn Yaroslav xây kiểu xưa thật kiên cố (cửa lớn như bọc
thép, trong xà lim cái gì cũng đóng cứng xuống sàn) chỉ phải cải sửa nhẹ
nhàng: cửa sổ làm thêm "nút đậy" bít bùng, dựng hàng rào chia lô sân chơi,
dẹp cây cối vườn cỏ để tráng nhựa hết. Mấy tu viện cũ phải chỉnh trang lại
cho thích hợp công dụng mới, trang bị "chuyên môn" là đủ. Xét ra công tác
cải biến cũng không tốn kém vì tu viện là nơi tự hãm mình và nhà tù để
giam người thì kiến trúc đại khái cũng như nhau.
Một số ngục dữ của chế độ Nga hoàng phải dùng làm chứng tích thời đại
cho du khách vô coi (như nhà ngục pháo đài Leningrad hay ngục
Schlusselburg kế bên) thì để bù lại phải nới rộng những khám lớn cũ – như
khám Vladimir – chỉnh trang thêm. Phải có đủ diện tích và tiện nghi để sẵn
sàng tiếp nhận số phạm nhân gia tăng trong nhiều năm tới. Cùng với