trọn đời” và vì thế điều đó bị ngăn chặn, và chỉ có các nam nhân viên nhà
nước cũng như tại các doanh nghiệp lớn (và chỉ khi những người này dưới
55 tuổi) chấp nhận nó. Nhưng dù làm việc toàn thời gian cũng đem lại sự
ổn định tâm lý cao, nó cũng tạo ra một sự cứng nhắc trong cơ cấu - thứ
được nhấn mạnh bởi cơ cấu “trả lương theo thâm niên” truyền thống của
Nhật Bản, điều mà trong thực tế khiến một người lao động hầu như không
thể có việc làm nếu anh ta mất việc làm khi anh ta đã nhiều hơn 5 đến 7
tuổi so với với độ tuổi “bắt đầu lao động” - 16 đối với lao động chân tay, 19
đối với công việc văn phòng và 22 đối với nhân viên chuyên môn hay quản
lý.
Phương pháp thứ 3 đang dần trở nên phổ biến tại Tây Âu và hiện nay
cũng bắt đầu được đề cao tại Mỹ: làm cho việc sa thải nhân viên trở nên
“đắt” đến mức các công ty phải từ từ giảm xuống hoặc chấm dứt triệt để.
Bỉ là nước đi xa nhất theo hướng này. Để sa thải nhân viên tại Bỉ đòi hỏi
phải “trả lương cho sự chia cắt”, nghĩa là phải trả cho nhân viên đầy đủ tiền
lương trong suốt phần đời còn lại của họ nếu họ có thâm niên 10 làm việc
tại đó. Thực tế, điều này đã ngăn cản được việc nhân công bị sa thải.
Nhưng đối với mỗi người được đảm bảo việc làm như vậy, thì sẽ có 2 đến 3
người không có việc làm. Tại đây, không ai bắt đầu xây dựng một doanh
nghiệp mới. Một số doanh nghiệp mà tôi biết cần thêm 20% nhân công nữa
nhưng cuối cùng lại không thuê ai cả. Và một số nhà kinh tế của Bỉ - bản
thân là những người theo Xã hội chủ nghĩa, rất gần gũi với các công đoàn
lao động Bỉ - dự đoán rằng tình trạng thất nghiệp tại Bỉ, vốn là lớn nhất tại
Tây Âu, là do nỗi lo sợ trước những trách nhiệm cũng như số tiền phải trả
cho việc sa thải nhân viên.
Tại Nam Mỹ, nơi khởi nguồn cho hình thức trả lương cho những người
bị sa thải, đã tránh được việc này bằng cách sa thải nhân viên hai ngày
trước khi anh ta được nhận toàn bộ lương và sau đó thuê lại anh ta hai tuần
sau đó (nghĩa là hai tuần nghỉ việc không lương thay cho việc chi trả cho
