tính chất ngắn hạn. Với cách thức như vậy, tiền tệ ngày càng mất đi vai trò
là thước đo giá trị, và thay vào đó, nó trở thành một “tấm thẻ đơn sơ” ở các
nước phát triển trong trò chơi của các thế lực chính trị, xã hội và kinh tế.
Kể từ khi tỷ giá hối đoái thả nổi tự do được coi là chính thống vào đầu
những năm 1970, trong kinh tế học có hai quan điểm đối ngược nhau: đa số
các nhà kinh tế học ở các nước nói tiếng Anh đại diện quan điểm cho rằng
tỷ giá hối đoái thả nổi tự do là phạm trù lâu dài, đúng đắn, và cần thiết, và
bất kỳ sự cố gắng nào nhằm quay trở lại các tỷ giá hối đoái cố định cũng sẽ
dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng.
Một số ít nhà kinh tế học lại có kết luận hoàn toàn ngược lại. Họ cho
rằng, các tỷ giá hối đoái thả nổi tự do là sai lầm, chỉ gây ra cho chính phủ
sự lãng phí, xuất khẩu lạm phát, và tạo đà cho những thái độ vô nguyên tắc,
vô trách nhiệm. Do đó, theo quan điểm của họ, thế giới cần phải nhanh
chóng quay trở lại với chế độ các tỷ giá hối đoái cố định.
ĐỒNG TIỀN XUYÊN QUỐC GIA
Mặc dù cả hai quan điểm trên hoàn toàn đối ngược nhau, song dẫu sao
nền kinh tế thế giới cũng vẫn phải vận hành theo cách thức tốt nhất bằng
cách thể chế hóa cả hai quan điểm đó. Các nước theo chủ nghĩa Cộng sản
trước đây, với sự độc quyền ngoại thương đã có một hệ thống tiền tệ phân
đôi từ lâu: một đồng tiền nội địa và một đồng tiền ngoại quốc hoàn toàn đặc
biệt. Phần còn lại của thế giới lúc đó cũng đưa ra một hệ thống tiền tệ được
phân chia đúng như trên, gồm một đồng tiền nội địa được sử dụng phục vụ
trước hết cho những mục tiêu chính trị đối nội có tính chất ngắn hạn, và
một đồng tiền có thể chấp nhận được một cách rộng rãi trên thế giới; với
đồng tiền này việc làm ăn với nước ngoài được thực hiện. Trong khi nền
kinh tế thế giới và thương mại thế giới ngày càng dựa nhiều hơn vào những
đồng tiền đại diện trước hết cho sức mua hơn là một đồng tiền quốc gia, thì
đồng tiền nội địa ở từng quốc gia phải chịu sự chi phối ngày càng nhiều
