động cấm cản. Quyền lực của họ không phải là quyền lực của sự tán thành
mà là quyền lực của sự ngăn cấm.
Dần dần, các đảng phái không còn kêu gọi hoạt động nữa. Quyền lực tạo
ra kết quả có thể làm thay đổi các nhóm rất nhỏ, những người không hề có
một chương trình tích cực mà chỉ có duy nhất một thứ tiêu cực, đó là “kẻ
địch”. Khẩu hiệu của họ không phải là “quyền dân sự” mà là “không vũ khí
hạt nhân” (ngày nay, điều này có lẽ là phản ứng hạt nhân, hay với nguyên
bản của nó, là bom hạt nhân). Cũng dễ nhận thấy rằng công đoàn của Anh,
“cấp tiến”, “quân đội” hoặc “phái tả” thống trị, ngay cả khi họ đại diện cho
chỉ 2 hoặc 3% tổng số thành viên. Điều này được giải thích bởi sự thờ ơ
của đông đảo “những người ôn hòa”, những người không bao giờ thể hiện
điều đó tại các cuộc họp, không bỏ phiếu và cũng không hoàn toàn quan
tâm. Nhưng trên thực tế, những người thiểu số có đủ quyền lực để ngăn
chặn những điều này bởi vì nó được sử dụng cho một vấn đề duy nhất và
không quan tâm tới hệ quả của nó. Người ta chỉ quan tâm đến việc thủ tiêu
nó.
Bất kỳ cá nhân hay nhóm người nào tin vào một giá trị tối cao, hơn bất
kỳ một sự thực siêu nhiên liên quan nào, đều được coi là những kẻ “tâm
thần”. Phần còn lại chính xác là những kẻ có đầu óc lành mạnh bởi chúng
ta biết rằng thế giới là rất phức tạp và rằng không có một giá trị tối cao nào,
trừ khi có thể nó không thuộc về thế giới này. Nhưng dù là những kẻ tâm
thần hay không, thì các chính trị gia hiện đại cũng chuyển từ việc tạo ra sự
đồng thuận sang đối mặt và tiến trình đối đầu. Nó cũng nhanh chóng
chuyển từ nỗ lực tìm kiếm mẫu số chung sang xác định những thứ tối thiểu
nhất cũng như những nguyên nhân không phổ biến nhất. Nó cũng chuyển
từ nỗ lực thỏa hiệp sang giải quyết bằng các cuộc thách đấu. Có thể, đây
chính là một phần “tính cách” của xã hội đa nguyên. Nhưng không có một
hình thức xã hội sớm hơn nào thực hiện hình thức giải quyết bằng thách
đấu hơn là trong 30 năm gần đây nhất tại các nước phát triển.
