thương nhẹ trong khi bị những tổn thương nghiêm trọng thì họ lại chẳng
thể làm gì; bởi vậy, khi gây tổn thương cho ai thì phải làm đến mức không
còn phải sợ họ trả thù nữa.
Trong khi đó, để duy trì quân đội thay cho kiều dân thì ngài sẽ tốn kém
hơn nhiều, phải chi cho đội quân đó tất cả thu nhập của chính quốc, thế nên
việc thôn tính lãnh thổ là không có lợi, và rất nhiều người sẽ bực tức vì cả
nước bị tổn hại; việc chuyển quân từ chỗ này sang chỗ nọ làm cho binh lính
phải chịu đựng gian khổ, và họ trở nên thù địch, trở thành những kẻ thù
không thể phản kháng ngay cả khi bị đánh trên sân nhà. Bởi vậy, vì mọi lý
do, quân đội đó là vô dụng trong khi kiều dân thì hữu dụng.
Nhắc lại, vị quân vương cai trị vùng đất khác biệt ở những khía cạnh nói
trên cần phải biến mình thành thủ lĩnh và là người che chở cho những láng
giềng hùng mạnh của ngài, và phải làm suy yếu những láng giềng mạnh
trong số đó, chú ý để không có bất kỳ kẻ ngoại bang nào có thế lực như
ngài đặt chân vào vùng đất đó bằng mọi giá; bởi vì luôn có những kẻ như
vậy xuất hiện do những người bất mãn đưa vào, hoặc là vì tham vọng thái
quá hoặc là vì sợ hãi, như một trường hợp đã được ghi nhận. Người La Mã
đã được người Aetolia đưa vào Hy Lạp
; và ở mọi vùng đất mà họ đặt
chân đến thì đều được cư dân bản xứ đưa đường dẫn lối. Và sự việc thường
xảy ra như thế này, ngay khi lực lượng ngoại bang hùng hậu tiến vào một
lãnh thổ thì tất cả dân chúng sẽ bị kéo theo do tác động của lòng căm ghét
mà họ đang dành cho thế lực đang cai trị. Cho nên, đối với thần dân của các
lãnh thổ yếu hơn thì quân vương không gặp khó khăn gì trong việc lôi kéo
họ vì tất cả đều nhanh chóng đổ xô đến lãnh địa mà ngài vừa thôn tính.
Quân vương chỉ cần cảnh giác không để cho bọn họ nắm được quá nhiều
quyền lực và uy thế, và bằng lực lượng của mình cùng với thiện chí của
bọn họ, quân vương sẽ dễ dàng đàn áp những kẻ mạnh hơn trong số họ, và
giữ được vị trí chủ soái trong vùng. Và kẻ nào không xoay xở một cách hợp
lý trong hoàn cảnh như vậy sẽ nhanh chóng mất vùng đất vừa chiếm được,
và ngay cả giữ được thì cũng sẽ phải đương đầu với vô vàn khó khăn và trở
ngại.
