mưu mà không mảy may có động cơ sẽ có hành động gì để đóng góp vào đó, kể cả mua sản phẩm. Đó
chỉ là nghệ thuật. (Một trong số người nghĩ rằng kế toán cũng đang trở thành một dạng nghệ thuật tại
một số công ty Enron
[5]
BIẾN QUÂN SỰ THÀNH NGHỆ THUẬT
Trong xã hội của chúng ta con đường giữa chức năng và nghệ thuật đã được người ta cày nát.Thử
lấy một ví dụ điển hình thuộc chức năng quân sự, đổi gác.
Tại Hàn Quốc, việc đổi gác vào lúc 2 giờ sáng là một nghi thức đơn giản chỉ mất 20 giây.
“Có gì đặc biệt không, Al?”
“Không, ngoại trừ ở đây còn lạnh hơn ở địa ngục.”
“Cậu đã hết nhiệm vụ. Đi ngủ được rồi.”
Tại cung điện Buckingham, việc đổi gác là một nghi lễ cầu kỳ kéo dài đến khoảng 20 phút. Câu
hỏi đặt ra là: Người lính gác gác cái gì?
Không gì cả. Tại cung điện Buckingham việc đổi gác đã trở thành một dạng nghệ thuật.
Trước khi phát minh ra súng hỏa mai, thanh gươm là một vũ khí quan trọng trong chiến tranh. Thế
mà nhiều thế kỷ đã trôi qua kể từ khi đấu kiếm chẳng còn chức năng gì trong chiến tranh.
Thế nhưng thanh kiếm có biến mất không? Tuyệt đối không. Trong cuộc nội chiến
[6]
, tất cả các sĩ
quan đều đeo kiếm. Tại tòa hành chính Appomattox, Tướng Lee đã đầu hàng Tướng Grant bằng cách
trao thanh kiếm của ông ta. Ngày nay, tất cả các sĩ quan tương lai tại Học viện Quân sự West Point
đều có thanh kiếm của mình. Thanh kiếm đã mất đi chức năng của nó và trở thành một dạng nghệ thuật.
Bạn có thể nhận ra nghệ thuật bằng cách dựa vào mức độ thông dụng của nó trong ngôn ngữ thường
ngày. Mặc dù thanh kiếm không còn chức năng trong xã hội ngày nay, nhưng nó vẫn còn có mặt trong
ngôn ngữ. Không ai nói, “sống bằng súng, chế bởi súng”
[7]
( Live by the gun, die by the gun).
BIẾN CON NGỰA THÀNH NGHỆ THUẬT
Trước thời đại ô-tô, ngựa là phương tiện vận chuyển chủ yếu của con người. Nhưng ngựa có biến
mất cùng với sự phát minh ra ô-tô không? Tuyệt đối không. Ngày nay ở nước Mỹ có nhiều ngựa hơn
bất kỳ thời nào trước đây, nhưng thật sự chẳng còn ai dùng nó để thuần tuý vận chuyển. Có những cuộc
đua ngựa, biểu diễn nhảy ngựa, và đi dã ngoại bằng ngựa. Ngựa đã mất đi chức năng vận chuyển của
nó và trở thành một dạng nghệ thuật.
Hơn bảy triệu người Mỹ tham gia vào ngành công nghiệp ngựa
[8]
, một ngành công nghiệp có
doanh thu 112 tỉ đô-la một năm. Doanh thu đó hơn cả doanh thu kinh doanh vận tải đường sắt ở nước
Mỹ, một chức năng của ngành vận tải.
------------
