Nếu mang hai biểu tượng đến gần nhau, bạn sẽ có gì? Chữ ‘X’. Nếu biểu
tượng được hiểu là miệng người, bạn sẽ có hai miệng người gần nhau – một
nụ hôn. Vì thế, biểu tượng viết tắt của nụ hôn mà ta vẫn thường dùng trong
tin nhắn, thư điện tử hay thiệp mừng là một chữ X.
Tất cả chúng ta đều sử dụng biểu tượng này và hiểu ý nghĩa của nó là nụ
hôn, tuy nhiên hầu hết chúng ta không biết vì sao lại thế. (Đây là một minh
họa sống động việc ý nghĩa của một từ hay biểu tượng, một khi được thiết
lập, có thể tách rời khỏi chính nguồn gốc của nó và vẫn có ý nghĩa mà không
phụ thuộc vào chuyện người ta có biết nguồn gốc ra đời hay không.)
Cha ông chúng ta khi nhìn vào biểu tượng này đã giải mã là hai chiếc mỏ
chạm nhau, từ đó suy ra đây là cách diễn đạt một nụ hôn. Thời gian trôi qua,
những liên tưởng trung gian dần mất đi và biểu tượng này đã trực tiếp nói lên
ý nghĩa của nó.
Nguồn gốc của những biểu tượng và ý nghĩa của chúng thường bị chôn
vùi dưới nhiều lớp thời gian. Nhưng một khi đã học được ý nghĩa một biểu
tượng, chúng ta không còn nhất thiết phải tìm hiểu cội nguồn của biểu tượng
đó và phản ứng của chúng ta trước nó. Dù chúng ta không còn nhận thức
được từ đâu chúng ta học biểu tượng đó, chúng ta vẫn dùng nó và vẫn phản
ứng cùng một kiểu trước nó. Đây là nguyên nhân vì sao khó mà giải thích
việc chúng ta dùng nước uống đóng chai. Tuyên bố mang tính biểu tượng
của nước uống đóng chai về việc ‘gắn kết mình với một lối sống khỏe mạnh
năng động’ đã được thiết lập cuối thập niên 1970 và vẫn duy trì trong hành
vi tiêu dùng của chúng ta đến tận hôm nay (xem Chương 1).
Như vậy, biểu tượng cũng giống như một người trưởng thành. Chúng ta
thường có phản ứng với họ chỉ vì họ là họ. Nhưng để hiểu được toàn bộ về
con người đó, chúng ta phải tìm hiểu ít nhiều thời thơ ấu của họ và nguyên
nhân họ phát triển thành một cá nhân như hôm nay. Điều này rất quan trọng,
vì khi một khi đã học được ý nghĩa, chúng ta thường coi ý nghĩa đó là một
phần của chính biểu tượng, thay vì là một quá trình gắn kết ý nghĩa diễn ra
bên dưới tầm nhận thức. Mọi cảm giác về một quá trình tư duy gắn kết ý
nghĩa đều biến mất.
