Người thứ nhất là ông A.E Housman, giáo sư ở Đại học đường Cambridge,
một trong những nhà sư phạm nổi danh nhất thời ông. CHính giáo sư
Housman là mọt người theo thuyết vô thần, một người chán đời đã có lần
muốn tự tử mà cũng phải nhận rằng kẻ nào chỉ nghĩ tới mình thôi thì đời
chẳng những không sung sướng, không thành công được mà kẻ đó sẽ khổ
sở. còn kẻ nào quên mình để giúp đỡ người khác sẽ tìm thấy hạnh phúc.
Nếu lời A-E. Housman không làm cho bạn cảm động thì tôi xin kể lời của
một người Mỹ nổi danh nhất ở thế kỷ này, trong số những người theo thuyết
vô thần: Theodore Dreiser. Ông chế nhạo tất cả các tôn giáo, cho rằng
Thánh kinh chứa toàn những chuyện hoang đường và đời người là một
"chuyện do mọt thằng khùng kể, đầy những lời rỗng tuếch, vô nghĩa và
những hành động hung hăng của những kẻ hoá dại". Vậy mà Dreiser bênh
vực một nguyên tắc căn bản là giúp đỡ kẻ khác. Ông nói: "Nếu ta muốn
kiếm một chút vui trên cõi trần, ta phải thực hành những nghĩa cử tốt đẹp,
không những để lợi cho mình tuỳ mà cần nhất lợi cho kẻ khác nữa, vì cái
vui của mình tuỳ thuộc vui của kẻ khác, cũng như vui của kẻ khác tuỳ thuộc
vui của mình".
Nếu chúng ta muốn "làm những nghĩa cử tốt đựp cho kẻ khác"- như Dreiser
đã khuyên - thì chung ta hãy làm mau đo. Không có thì giờ để phí. Cho nen
có thể làm được việc thiện nào, có dịp tỏ được lòng vị tha thì phải làm ngay.
Đừng trì hãn, đừng xao nhãng, vì chúng ta sẽ không bao giờ trở lại con
đường chúng ta đã trải qua".
Chương 20 - Không Ai Đá Con Chó Chết Cả
Năm 1929, một chuyện kỳ dị xảy ra làm náo động cả giáo giới. Từ khắp
nước Mỹ, những nhà thông thái ùa tới châu thành Chicago để được mục
kích việc ấy. Vài năm trước, một thanh niên tên Robert Hutchins vừa đi làm
– khi làm bồi, khi đốn củi, khi dạy tư, khi bán hàng ở một tiệm cắt áo – vừa
học, mà giật được bằng cấp của Đại học Yale và tám năm sau được làm
hiệu trưởng trường Đại học Chicago, lớn vào bậc thứ tư ở Mỹ. Mà lúc ấy
