mãnh liệt hơn cả Paris năm 1925. Tại đây người ta có thể buôn vàng, thuê
những căn hộ rồi lập tức bán lại cả toà nhà, chỉ cần đổi mười kilô bơ là lấy
được một viên ngọc xaphia, rồi lại đổi viên xaphia thành sắt thép, vân vân.
Đêm tối và sương mù hỗ trợ cho họ quỵt các món nợ. Nhưng thú nhất là
được mua tính mạng của mình ngoài chợ đen, được nghe rõ từng tiếng đập
của trái tim, được cảm thấy mình là con mồi trong một cuộc săn đuổi.
Người ta đã hình dung sai con người của Sachs trong thời Kháng chiến
chống Đức. Tưởng ông đấu tranh với những viên chức cấp thấp người Pháp
để vãn hồi đạo đức, pháp luật và sự công khai. Vào khoảng 1944, khi Sachs
cảm thấy đàn chó săn và những cái bẫy chuột đe dọa mình, ông ta liền xin
gia nhập tổ chức S.T.O, rồi sau đó thành nhân viên tích cực của cơ quan mật
vụ phát xít Gestapo. Tôi không muốn làm mích lòng Maurice: tôi để ông
chết vào năm 1945 và không nói gì đến các kiểu “hoá thân” của ông ta từ
năm 1945 đến nay. Tôi kết luận như sau: “Ai ngờ được rằng chàng trai hấp
dẫn năm 1925 hai chục năm sau lại phó mặc bản thân cho những con chó
xâu xé thân xác ông ta trên một bãi đất hoang ở xứ Poméranie?”
Sau khi đọc xong bài nghiên cứu của tôi, Maurice nói:
- Cậu viết khá lắm, Schlemilovitch! Cậu so sánh tôi với Drieu, nhưng
rốt cuộc tôi lại thú hơn nếu cậu so sánh Drieu với Brasillach. Cậu thừa biết
so với hai người đó, tôi chỉ là một thằng hề. Cậu hãy viết một bài gì nữa đi
và sáng mai đưa tôi, tôi sẽ bình phẩm.
Maurice thích được khuyên bảo một người trẻ tuổi. Hẳn ông ta nhớ lại
những cuộc viếng thăm đầu tiên của ông đến nhà Gide và Cocteau. Bài
“Drieu và Brasillach” của tôi được ông rất thích. Trong bài đó tôi thử giải
đáp câu hỏi: động lực nào đã đẩy Drieu và Brasillach đến chỗ cộng tác với
chính quyền phát xít chiếm đóng?
Phần đầu của bài nghiên cứu lấy tên là: “Pierre Drieu La Rochelle hay
cặp nhân tình muôn thuở giữa bọn S.S và ả Do Thái”. Một đề tài luôn được
Drieu lặp lại trong các cuốn tiểu thuyết của ông ta: đề tài cô gái Do Thái.
