mà chỉ tốn 7% GDP so với 18% GDP chi cho cả bảo hiểm công và tư và vẫn
còn chưa đều khắp tại Mỹ.
Nhìn chung, chính phủ ở các nước châu Á mới nổi thường tương đối
nhỏ, một phần bởi ngay cả những nước châu Á giàu như Nhật Bản cũng
chậm trong việc tạo dựng chế độ nhà nước phúc lợi. Chỉ 30% dân số châu Á
được hưởng chính sách hưu bổng, so với hơn 90% ở châu Âu. Điều thú vị là,
khái niệm chung cho rằng các chính phủ Latin dễ bị bội chi lại không hề căn
cứ gì vào số liệu hiện hành. Cùng với chính quyền ở Mexico, chính phủ các
nước vùng Andes như Colombia, Peru và Chile đều trông tương đối tinh
gọn. Chile là nước tinh gọn nhất trong nhóm này, với mức chi tiêu chính phủ
chiếm 25% GDP, thấp hơn 8 điểm phần trăm so với mức thông thường của
nhóm có cùng thu nhập. Chỉ có chính phủ của các nước bên bờ Đại Tây
Dương – ở Brazil, Venezuela và Argentina – thường có quy mô lớn.
Mặt trái của một chính phủ quá nhỏ
Chính quyền cần phải chi tiêu ít nhất đủ để cung cấp các điều kiện thiết
yếu hầu đảm bảo nền một thương mại vận hành bình thường, gồm xây dựng
cơ sở hạ tầng cơ bản và cơ chế để khống chế tham nhũng, độc quyền và tội
phạm. Dấu hiệu rõ rệt cho thấy một nhà nước yếu kém là khi họ thậm chí
không thu được thuế, một thất bại thường làm lộ ra sự bất lực nói chung về
mặt quản trị và thái độ khinh thị của công chúng đối với nhà nước. Mexico
chẳng hạn, thu thuế tương đương khoảng 14% GDP. Mức đó khá thấp đối
với một quốc gia trung bình, và sự thiếu hụt nguồn thu khiến chính phủ khó
duy trì luật pháp và trật tự hoặc trấn áp ảnh hưởng của các tập đoàn ma túy.
Mexico dành chỉ 0,6% GDP cho quân đội, mức thấp thứ hai trong số các
nước lớn mới nổi, chỉ xếp trên Nigeria với 0,5%. Giới chức cảnh sát và công
tố Mexico với mức lương thấp thường xuyên bị phát giác thông đồng với
các trùm tập đoàn ma túy, làm xói mòn niềm tin của công chúng với nhà
nước.
Mexico chưa phải là chính phủ tệ hại nhất về mặt này. Tại Pakistan,
Nigeria và Ai Cập, chính phủ duy trì chỉ một lớp giới chức chính thức mỏng,
điều có thể giúp lý giải cảm giác khác lạ về rủi ro khi ta đến thăm những nơi
