lớn, vốn đã bắt đầu lấy lại một số ảnh hưởng từng đánh mất. Các công ty tư
nhân đang giảm nhẹ tỷ trọng sản lượng công nghiệp và không còn xâm nhập
vào các ngành công nghiệp nặng như khai thác mỏ hoặc thép. Các công ty tư
nhân vẫn tăng trưởng nhanh hơn so với các công ty nhà nước trong thập kỷ
2010, nhưng chỉ nhanh hơn 4%, giảm từ mức nhanh hơn 12% một thập kỷ
trước đó.
Luận điểm cho rằng các nền kinh tế thần kỳ châu Á khác phát triển với
sự trợ giúp của nhà nước can thiệp cũng thiếu sót một điểm quan trọng: Giới
lãnh đạo các nước này đã không ngần ngại dùng quyền lực nhà nước để lái
ngân quỹ vào các công ty được ưu ái, nhưng bản thân các chính phủ đều
không quá đồ sộ. Nói chung, chi tiêu chính phủ chiếm một phần tương đối
nhỏ trong GDP, và ngày nay vẫn thế. Đài Loan và Hàn Quốc nổi lên với
truyền thống chi tiêu chính phủ có kỷ luật, giúp lý giải tại sao – khác với
Pháp – họ có khá ít chuyện hài hước về thuế cao và quan chức bất tài.
Gần đây quy mô của chính phủ đã tăng nhanh tại nhiều quốc gia; trong
thế giới mới nổi, chi tiêu chính phủ hiện chiếm trung bình tới 31% GDP,
tăng từ dưới 24% vào 1994. Mặc dù điều này có phần tự nhiên, bởi vì chính
phủ lớn lên cùng tài sản quốc gia ở tất cả các nước thời hậu chiến, cảm giác
của tôi là hầu hết các nước đang đạt hiệu quả kinh tế không tương xứng với
mỗi đồng tiền họ chi ra thêm cho chính phủ. Một phần lớn tăng trưởng kinh
tế trong các nền kinh tế mới nổi vào những năm 2010 xuất phát từ nỗ lực chi
tiêu vội vã của các chính phủ để thoát khỏi đà trì trệ toàn cầu, và những nỗ
lực vội vàng này rất thường dẫn đến lãng phí lớn. Vì vậy, yếu tố then chốt để
lưu tâm – ít nhất trong bối cảnh toàn cầu hiện nay – là chính phủ nào can
thiệp ít hơn.
Chi tiêu vội vàng, ăn năn muộn màng
Đặc biệt khi một chế độ cầm quyền nắm quyền đã nhiều năm, các chính
phủ có xu hướng bội chi khi nền kinh tế đối mặt với một cuộc khủng hoảng
hoặc suy thoái. Các nhà lãnh đạo đương nhiệm bắt đầu vật lộn để tự bảo vệ
và dùng đòn bẩy của chính phủ để làm tăng thiện cảm của công chúng bằng
cách cố tạo ra tăng trưởng bằng mọi giá. Họ chi mạnh vào các dự án tạo việc
