Phi tăng trưởng với tỷ lệ cao hơn 6% đã giảm từ 25 xuống 12, và số lượng
đang tăng trưởng ở mức 6% với lạm phát tương đối thấp chỉ là sáu. Trong
sáu nước này, ba nước là thành viên sáng lập của EAC, nơi kim ngạch xuất
khẩu đã tăng 30% trong năm năm trước đó, trong khi mức tăng trưởng xuất
khẩu với phần còn lại của châu Phi là không có. Nước xuất khẩu mạnh nhất
trong EAC là Rwanda, vốn nằm giữa đất liền và gần đây chịu hậu quả của
bạo lực sắc tộc. Nước này đã khởi sắc do có được hệ thống thông quan cấp
khu vực trơn tru hơn, nỗ lực tự thân để xây dựng đường sá tốt hơn và học
hỏi từ các nền kinh tế khác đã trỗi dậy từ các vị trí chịu căng thẳng về chính
trị và biệt lập, như Singapore.
Ngược với EAC, nhiều nhóm thương mại mới ở lục địa này đang chật
vật để đạt được tiến triển. Để dẫn một trường hợp nổi bật, các nước Tây Phi
đã cố gắng suốt từ 1975 để thành lập một liên minh được biết đến với tên
viết tắt ECOWAS, xuất phát từ nước nòng cốt Nigeria. Nhưng chiến tranh và
hỗn loạn đã hạn chế thành tựu của nhóm này ở mức được gọi là “các vấn đề
về tổ chức như dự thảo các giao thức và tiến hành các cuộc nghiên cứu”.
Hình thức hộ chiếu khu vực lẽ ra giúp đi lại dễ dàng đã không phát huy được
tác dụng gì để ngăn chặn nạn quấy nhiễu và trì hoãn mà du khách gặp phải
tại các cửa khẩu biên giới.
Hóa ra việc một lục địa phân hóa thành các thể chế thương mại sa sút
và thành công trong khu vực không phải quá bất thường. Một sự phân hóa
tương tự đang lan rộng ở Nam Mỹ. Trên bờ Đại Tây Dương có một liên
minh cũ đứng đầu là Brazil, vốn có truyền thống thù nghịch với tự do
thương mại, trong khi trên bờ Thái Bình Dương có một liên minh mới do
Chile đứng đầu đã đi theo tự do thương mại. Nòng cốt của liên minh cũ là
Mercosur, một nhóm thương mại được lập vào 1991 kết nối Brazil,
Argentina, Venezuela và các đồng minh nhỏ hơn như Bolivia và Paraguay
thành một nhóm được mô tả như “hội đàm luận chống phương Tây”.
Sự
thù nghịch lâu nay của họ với tự do thương mại giúp lý giải tại sao, trong 50
hải cảng tấp nập nhất thế giới, chỉ có một nằm trên dải bờ biển 10 ngàn dặm
của Nam Mỹ, tại Santos ở Brazil.
