Fujimori, và trong thập kỷ tiếp theo đến Colombia dưới thời Tổng thống
Álvaro Uribe. Giờ đây Liên minh Thái Bình Dương đang thắt chặt những
mối quan hệ lâu năm này. Là nước giàu nhất trong ba thành viên vùng
Andes, Chile, cũng đã trở thành một nhà đầu tư lớn vào hai nước kia, rót 2,3
tỷ đô-la vào Peru và Colombia trong năm 2011, tăng từ mức 70 triệu đô-la
hồi 2004. Không ai nói rằng triển vọng cho cả ba quốc gia là như nhau,
nhưng một cam kết chung để tận dụng tối đa vị trí địa lý từ các tuyến giao
thương toàn cầu trọng yếu là điều tích cực cho tất cả các nước liên quan.
Địa lý chẳng phải là định mệnh
Với đầy đủ quyết tâm chính trị và chính sách đúng đắn, các quốc gia có
thể vẽ lại bản đồ các tuyến giao thương toàn cầu để có lợi cho mình. Trong
những năm đầu thế kỷ 20, các tuyến giao thương toàn cầu chính yếu đan xen
qua Đại Tây Dương, nhưng sau Thế chiến II, Nhật Bản và Trung Quốc đã nỗ
lực để tạo ra một tuyến mới mà một đầu nằm trên bờ biển của họ. Trong
vòng một thế hệ, các cường quốc châu Á đã sử dụng lao động giá rẻ để bù
đắp nhiều hơn cả chi phí vận chuyển hàng hóa từ Thái Bình Dương đến tận
châu Âu và Mỹ. Châu Á vì thế đã giành được vị thế “tâm điểm hấp dẫn về
kinh tế”, theo McKinsey & Company.
Bằng cách xác định chính xác vị trí mang tính trung tâm nhất đối với
hoạt động kinh tế toàn cầu, McKinsey đã lập ra một bản đồ cho thấy “trung
tâm” này đã chuyển dịch theo thời gian ra sao. Khởi đầu ở trung bộ Trung
Quốc một ngàn năm trước, nó chuyển dần sang Bắc Mỹ cho đến 1960 và sau
đó đã dịch chuyển trở lại về châu Á. Điểm đáng chú ý nhất là, từ 2000 đến
2010, trung tâm hấp dẫn này đã dịch chuyển xa hơn cả mức biến thiên trong
50 năm trước đó, di chuyển rất nhanh qua Bắc Cực để trở xuống đến Trung
Quốc, một minh chứng sinh động cho thấy mô thức thương mại toàn cầu có
thể và vẫn thay đổi.
Như Peter Zeihan chỉ ra trong cuốn sách năm 2014 của ông, The
Accidental Superpower (Siêu cường ngẫu nhiên), Mỹ có nhiều “hải cảng
trọng yếu” hơn so với toàn bộ bờ biển châu Á từ Lahore tới Vladivostok.8
Và Trung Quốc đã tận dụng để phát triển thịnh vượng ở cực bắc của tuyến
