Lanka, nhưng chỉ tạo ra công ăn việc làm ở số hàng chục ngàn. Điều tương
tự cũng diễn ra với Philippines, nơi công việc trong ngành trung tâm hỗ trợ
qua điện thoại đang phát đạt đã bùng nổ từ số không lên đến hơn 350.000
nhân công trong những năm 2000, nhưng đó vẫn là một phần rất nhỏ trong
lực lượng lao động. Cho đến nay sự phát triển của các ngành dịch vụ đã
không đủ lớn để thúc đẩy cuộc hiện đại hóa đại quy mô cho các nền kinh tế
nông trang ở nông thôn. Trong hai nền kinh tế thần kỳ châu Á – Nhật Bản và
Hàn Quốc – có đến một phần tư dân số di cư từ nông trại đến nhà máy trong
những thời kỳ dài tăng trưởng thần tốc. Ở đỉnh điểm của kỳ tích sản xuất
trong những năm đầu hậu chiến, Mỹ khai thác một phần ba lực lượng lao
động trong các nhà máy.
Dân chúng có thể nhanh chóng chuyển từ công việc đồng áng sang
công việc trong một dây chuyền lắp ráp, vì cả hai đều dựa phần lớn vào lao
động thủ công. Bước nhảy vọt từ trang trại sang lĩnh vực dịch vụ hiện đại
khó khăn hơn nhiều, vì các công việc ấy thường đòi hỏi kỹ năng cao cấp
hơn, như kỹ năng vận hành máy tính. Nhân lực đã thâm nhập vào công việc
dịch vụ CNTT ở Philippines và Ấn Độ thường xuất phát từ nhóm đối tượng
những người tương đối có học vấn cao của tầng lớp trung lưu thành thị, biết
tiếng Anh và ít nhiều thông thạo với máy tính. Tìm việc làm cho tầng lớp
trung lưu thiếu việc là điều quan trọng, nhưng nhóm này có giới hạn về khả
năng làm chuyển biến nền kinh tế, bởi vì họ chiếm một phần tương đối nhỏ
của dân số. Cho đến nay, quy luật vẫn là nhà máy trước tiên, chứ không phải
dịch vụ trước tiên.
Không dễ đặt chân lên thang cuốn
Thách thức trên đường phát triển với các nước như Ấn Độ là tình hình
ngày càng khó hơn để chen chân vào ván cờ sản xuất hoặc trụ lại trong đó.
Từ khi Trung Quốc phát động nỗ lực sản xuất cách đây ba thập kỷ, các
cường quốc sản xuất tiềm năng đã mọc lên như nấm và hiện bao gồm các
đấu thủ từ Việt Nam đến Bangladesh. Tình hình ngày càng khó khăn hơn với
ngay cả các nhà sản xuất xuất khẩu đã có chỗ đứng muốn giữ chân khách
hàng, một phần do toàn bộ khối này đã suy giảm trên toàn thế giới.
