châm ngòi cho một thời kỳ vàng son tăng trưởng không lạm phát, làm quy
mô của nền kinh tăng gấp ba lần trong thế kỷ đó. Một thời kỳ tương tự đã
diễn ra trong cuộc Cách mạng Công nghiệp vào cuối thế kỷ 18 và 19 ở Anh,
nơi mà các đột phá về công nghệ như động cơ hơi nước, đường sắt và điện
năng đã đều đặn làm hạ chi phí sản xuất mọi thứ từ bột mì – lúc bấy giờ có
thể được nghiền trong nhà máy cơ giới hóa – cho đến quần áo. Trong suốt
thời kỳ này, giá tiêu dùng tại Anh đã giảm một nửa, trong khi sản lượng
công nghiệp tăng gấp bảy lần. Đà giảm giá tiêu dùng trong thời kỳ này chỉ bị
gián đoạn bởi các khoản chi tiêu nặng nề của nhà nước cho các cuộc chiến
với Napoleon, cuộc chiến ở Crimea và chiến tranh Pháp – Phổ.
Giảm phát hữu ích nổ ra tại Mỹ vào những năm 1920, khi nền kinh tế
đang tăng trưởng với tốc độ gần 4% mỗi năm, và sự ra đời của các thiết bị
tiết kiệm nhân công như xe ô-tô và xe tải đã làm giảm giá hàng tiêu dùng
như thực phẩm, đồ may mặc và đồ nội thất. Trong thời gian gần đây hơn,
mặc dù giảm phát nói chung phần lớn đã biến mất ở cấp độ toàn cầu và quốc
gia, vẫn có những ví dụ hùng hồn về giảm phát hữu ích trong các ngành
công nghiệp cụ thể, gồm cả khu vực công nghệ cao, nơi những phát kiến
mới xuất phát từ Thung lũng Silicon giữa những năm 1990 đã làm giảm chi
phí mà người tiêu dùng phải trả cho công năng xử lý ngày càng mạnh mẽ và
cơ động. Điều đó cũng đã có tác dụng kiềm chế giá tiêu dùng tổng thể.
Bài học rút ra ở đây là, trong khi lạm phát thấp thường là một dấu hiệu
tốt và lạm phát cao gần như luôn luôn là một dấu hiệu xấu, ta lại không có
quy tắc đơn giản cho giảm phát. Người ta không thể phát biểu rằng giảm
phát về giá cả sản phẩm tiêu dùng tự nó là một dấu hiệu tốt hay xấu. Không
có gì minh chứng rõ ý này hơn cuộc bùng nổ tăng trưởng dài ở Mỹ từ những
năm cuối thập niên 1870 cho đến khi Thế chiến I bùng nổ vào 1914. Trong
nửa đầu của thời kỳ này, giảm phát trung bình đạt 3% một năm, và trong nửa
sau, lạm phát trung bình đạt 3% một năm. Trong suốt thời gian đó tăng
trưởng GDP đạt mức trung bình mạnh mẽ 3% một năm.
Mặc dù hầu như đã biến mất khỏi bức tranh đại cục toàn cầu, giảm phát
vẫn còn liên quan vì nó tiếp tục nổi lên ở những khu vực biệt lập. Đúng vậy,
