ngầm. Năm 2002 thị trường toàn cầu còn xôn xao nỗi sợ rằng Lula, người đã
vận động như một nhân vật cực đoan cánh tả, sẽ chọn cách cho Brazil vỡ nợ.
Nhưng người Brazil ít quan tâm đến những gì Lula đã nói trong chiến dịch
tranh cử hơn đến những gì đội ngũ của ông nhiều khả năng sẽ làm: đi theo
một con đường kinh tế chính thống. Hơn nữa, đồng tiền Brazil cho cảm giác
rất rẻ sau khi đã mất hơn một nửa giá trị trong ba năm trước đó. Với các biện
pháp kiểm soát lượng tiền người Brazil được phép mang vào và ra khỏi
nước này, dân chúng hăm hở mua đồng real và sẵn sàng trả cao hơn ở thị
trường chợ đen so với tỷ giá ở các nơi giao dịch hối đoái chính thức. Niềm
tin này của dân chúng đã giúp ngăn chặn một cuộc sụp đổ tiền tệ lớn hơn, và
báo trước sự phục hồi kinh tế sau đó.
Hãy lướt nhanh về phía trước đến thời điểm tháng 4-2015 tại Buenos
Aires, nơi giới chức ngân hàng trung ương Argentina đã cố thuyết phục tôi
trong các cuộc gặp riêng rằng giá thị trường chợ đen của peso là một chỉ dấu
tích cực. Họ lập luận rằng tỷ giá thị trường chợ đen, mặc dù thấp hơn 40%
so với tỷ giá chính thức, đã được cải thiện so với năm trước đó, khi nó thấp
hơn đến 50%. Nhưng bức tranh tổng thể đối với tôi là thị trường chợ đen
vẫn đang báo hiệu rằng người Argentina thiếu tự tin vào các biện pháp của
chính phủ để đưa đất nước trở lại quỹ đạo. Đồng tiền này sẽ phải giảm giá
nhiều hơn nữa để thuyết phục dân chúng rằng đất nước của họ có thể cạnh
tranh trở lại.
Khi tiền chảy, hãy bật đèn xanh
Mặc dù thông điệp trọng tâm của chương này nói rằng đồng tiền giá rẻ
và ổn định là tốt, khủng hoảng tiền tệ lại chiếm phần lớn cuộc bàn luận vì
những giai đoạn ấy cho thấy một quốc gia đã đạt đến điểm xoay chuyển. Đối
với một quốc gia đang trượt vào khủng hoảng tiền tệ, dấu hiệu xoay chuyển
mạnh nhất là khi tài khoản vãng lai bật lại từ thâm hụt sang thặng dư. Sự
thặng dư đó cho thấy đồng tiền ấy có khả năng ổn định với tỷ giá thấp cạnh
tranh, đẩy mạnh xuất khẩu trong khi buộc người dân phải cắt giảm nhập
khẩu. Cuộc khủng hoảng đang qua đi, và nền kinh tế có thể đứng dậy để bắt
đầu tăng trưởng trở lại.
