Thoạt đầu, các phát kiến mới này quả thực đã tác động và thúc đẩy tăng
trưởng kinh tế cũng như thu nhập, khơi mào cho các dự báo sáng sủa để
khích lệ người ta vay thêm. Chu kỳ lạc quan này có thể tiếp diễn rất lâu sau
khi tác động thực tế của phát kiến ấy đã hết, và các nhà kinh tế có thể biết
tác động ấy đã hết vì sự tăng trưởng năng suất bắt đầu chậm lại. Tuy nhiên,
nhiều doanh nghiệp sẽ sa vào cơn sốt đến độ họ vẫn tiếp tục làm đường sắt
hoặc lắp đặt tuyến cáp quang sau khi nhu cầu hiện thời đối với những sản
phẩm ấy đã không còn biện minh được cho việc tiếp tục đầu tư vào nguồn
cung. Những người khác bắt đầu vay để xây dựng nhà cửa và văn phòng,
cũng dựa trên giả định rằng sự bùng nổ nhu cầu sẽ tiếp diễn. Và những
người khác nữa vẫn nhảy vào chào mời các hình thức vay mới để duy trì
cuộc vui.
Khi nợ đang tăng trưởng nhanh hơn đáng kể so với nền kinh tế, thậm
chí các ngân hàng được điều hành chặt chẽ cũng không thể cho vay quá
nhiều và quá nhanh mà không phạm sai lầm lớn. Cuộc bội lạm kéo dài càng
lâu thì sai lầm sẽ càng lớn, bởi những chủ nợ tư nhân đầy mưu mẹo sẽ gia
nhập cuộc chơi, cho vay với cả những người vay và các nhà đầu tư tư nhân
ngày càng thiếu điều kiện – những kẻ nghiệp dư mà Zielinski đã mô tả, như
bà nội trợ giàu có sẵn sàng đầu tư “bốn triệu vào cái gì cũng được”. Khi
được thúc đẩy bởi tín dụng thái quá, sự tăng trưởng kinh tế dễ sụp đổ.
Tại Mỹ trước 2008, như chúng ta giờ đây đều biết, quá trình suy hoại
chất lượng tín dụng tư nhân đã được cô đọng lại bằng sự trỗi dậy của những
người cho vay “dưới chuẩn”, mà một số đã thúc đẩy các khoản vay theo điều
kiện dễ dãi đến mức trí trá đối với khách vay không đạt chuẩn. Mặc dù thị
trường cho vay dưới chuẩn chịu trách nhiệm chỉ một phần nhỏ trong các
khoản vay mua nhà tại Mỹ, đó chính là nơi tập trung các hình thức cho vay
thường xuất hiện vào giai đoạn cuối của cơn sốt tín dụng, cho vay mà không
cần vốn, không cần bằng chứng về việc làm, và không cần hồ sơ thanh toán
tín dụng. Các khoản vay như vậy rất đỗi mong manh, và đã trở thành mồi
lửa châm vào đống nợ hồi 2008.
