hồi sinh kinh tế lớn lao ở Ấn Độ vào thời điểm mà nền kinh tế toàn cầu đang
khát khao những câu chuyện lý thú. Niềm hy vọng đang dâng cao đến mức
khó mà tìm được một nhà phân tích tài chính nào, dù ở Manhattan hoặc
Mumbai, đưa ra bình luận tiêu cực về nền kinh tế Ấn Độ. Tôi có cảm giác
khi Modi không đạt danh hiệu “Nhân vật của năm” trên bìa Time, Ấn Độ đã
chiến thắng.
Để hóa giải cơn sốt truyền thông, hãy vận dụng các quy luật đã nêu
The Economist là một ngoại lệ của quy luật bìa tạp chí thường trỏ sai
hướng, có lẽ nhờ vào thế giới quan đối nghịch một cách có chủ đích của họ.
Xem lại 209 bìa được xuất bản từ 1980 đến 2010, tôi phát hiện ra rằng khi
tạp chí tại Anh này đăng bìa lạc quan về một quốc gia, nền kinh tế của nước
ấy cải thiện trong năm năm tiếp theo với tỷ lệ hai phần ba trong tổng số các
trường hợp. Và khi The Economist đăng bìa ảm đạm, trong hơn một nửa số
các trường hợp, nền kinh tế ấy đã giảm tốc.
Hồi tháng 5-1998 trang bìa “Châu Âu cất cánh” của tạp chí khắc họa
lục địa này như chàng Superman từ một buồng điện thoại chỏng gọng phóng
vọt lên trời, và các nền kinh tế khu vực đã tăng tốc mạnh mẽ, từ mức 1,7%
trước 1998 lên đến tỷ lệ 2,6% trong năm năm tiếp theo. Ba tháng sau, khi
hầu hết giới truyền thông vẫn đang bận mổ xẻ chủ nghĩa tư bản sân golf đã
gây ra cuộc khủng hoảng tài chính châu Á hai năm trước đó, The Economist
lại thấy dấu hiệu về “Sự trở lại đáng ngạc nhiên của châu Á”. Tháng 1-1999
tạp chí này là một trong số những nguồn lẻ loi hoài nghi rằng “Tại sao cổ
phiếu Internet sẽ rơi đụng đất”, và thực tế đã diễn ra như vậy, dẫn đến cuộc
suy thoái kinh tế tại Mỹ và trên toàn thế giới. Hai năm sau đó, tờ này lại
nhìn thấy Thủ tướng Junichiro Koizumi là “niềm hy vọng lớn của Nhật
Bản”, và ông đã làm nên một giai đoạn cải cách ngắn ngủi giúp nâng tỷ lệ
tăng trưởng từ 0,4% lên mức 1,4% ít còm cõi hơn.
Tuy nhiên, công bằng mà nói, ngay cả tờ tạp chí có quan điểm hết sức
độc đáo này cũng đã nhiều lần thể hiện sự đồng thuận theo quan niệm chủ
lưu, trong đó có bìa “Brazil trỗi dậy” vào 2009 ngay trước khi nền kinh tế ấy
bắt đầu sụp đổ. Tờ này cũng nắm bắt muộn màng những bước thăng trầm
