1
. Thợ đụng: chỉ những người không chuyên về một công việc gì nhưng
lại có thể làm được rất nhiều việc, đụng gì làm nấy. (ND)
Những người phê phán Alph Bingham đã chịu nhìn nhận những người
ngoài cuộc thông minh và những người nghiệp dư đã tạo ra các đột phá kỹ
thuật trong quá khứ, nhưng họ cho rằng đó chỉ đơn thuần là thành quả của
dĩ vãng và không thể xuất hiện trong thời đại của siêu chuyên môn hóa.
Hãy giúp chúng tôi, một người khổng lồ trong ngành dược phẩm quốc tế,
hình thành và tạo ra một phân tử để sử dụng làm bước cơ bản tổng hợp
một số phân tử khác. Việc này mơ hồ đến mức chúng tôi ngại chia sẻ công
khai vì chúng tôi cũng đang bế tắc và những người ngoài ngành không thể
biết được chuyện này sẽ tiến triển tới đâu. Nói về khả năng mà những
người ở lĩnh vực khác góp phần giải quyết vấn đề đang làm đau đầu các
nhà chuyên môn thì ngay cả kỳ vọng của Bingham cũng vẫn còn quá khiêm
tốn. Ông nói với tôi: “Khi một vấn đề mà NASA đã bế tắc suốt 30 năm
được những người nghiệp dư giải quyết, đến giờ tôi vẫn hết sức ngạc
nhiên.”
Cụ thể, NASA đã không thể dự đoán thiệt hại nặng nề từ các cơn bão
hạt mặt trời, chất phóng xạ phóng ra từ mặt trời có thể gây tổn thương cho
các phi hành gia và thiết bị mà họ phụ thuộc. Ta hoàn toàn hiểu được tại
sao các nhà vật lý về năng lượng mặt trời lại hoài nghi về khả năng trợ giúp
của người ngoài chuyên môn. Nhưng sau ba thập kỷ giậm chân tại chỗ và
không còn gì để mất, năm 2009, NASA đã đăng vấn đề của họ trên
InnoCentive. Trong vòng sáu tháng, Bruce Cragin, một kỹ sư Sprint Nextel
đã nghỉ hưu và đang sống ở vùng nông thôn New Hampshire, đã giải quyết
thách thức bằng cách sử dụng sóng vô tuyến thu được bằng kính viễn vọng.
Trước khi nghỉ hưu, Cragin từng hợp tác với các nhà khoa học và nhận thấy
những đội chuyên gia đó thường sa lầy vào các chi tiết nhỏ nên bỏ qua
những giải pháp thực tế. “Tôi nghĩ vì là người ngoại đạo nên tôi thoát khỏi
cái bẫy đó,” ông nói, “cứ đi tới thôi.” Một quan chức của NASA khéo léo
thừa nhận rằng ban đầu “có một số người phản đối” giải pháp của Cragin
“vì anh đã sử dụng một phương pháp khác”.
