Chương 10
Chuyên gia không phải lúc nào cũng đúng
V
Ụ CÁ CƯỢC đã diễn ra, với đề tài là số phận của nhân loại.
Một bên là nhà sinh vật học của Đại học Stanford - Paul Ehrlich.
Trong phiên điều trần trước Quốc hội, trên Tonight Show (hai mươi lần), và
trong cuốn sách bán chạy nhất xuất bản năm 1968 của ông mang tên The
Population Bomb (Quả bom dân số), Ehrlich nhấn mạnh rằng đã quá muộn
để ngăn chặn ngày tận thế do việc gia tăng dân số quá mức. Ở góc dưới bên
trái của nó, bìa sách mang hình ảnh của một cầu chì đang sắp đứt, cùng lời
nhắc nhở “quả bom đang đếm ngược”. Ehrlich cảnh báo việc thiếu hụt tài
nguyên sẽ đẩy hàng trăm triệu người vào cảnh chết đói trong vòng một thập
kỷ. Tờ New Republic cảnh báo thế giới rằng dân số toàn cầu đã vượt quá
nguồn cung thực phẩm. “Nạn đói đã bắt đầu”, tờ báo tuyên bố. Đó là một
bài toán khó và nan giải: dân số loài người tăng theo cấp số nhân, trong khi
đó nguồn cung thực phẩm thì không như thế. Ehrlich là một chuyên gia nổi
tiếng chuyên nghiên cứu về bướm. Ông biết rất rõ rằng thiên nhiên không
thể điều tiết quần thể động vật một cách quá hoàn hảo. Đôi khi các quần thể
bùng nổ về số lượng, vượt quá mức nguồn cung thực phẩm có sẵn và các
động vật này lâm vào cảnh thiếu thức ăn. “Hình dạng của đường cong tăng
trưởng dân số là một hình ảnh quen thuộc với các nhà sinh vật học”, ông
viết.
Ehrlich nêu ra các kịch bản giả định trong cuốn sách của mình, miêu
tả “những kiểu thảm họa sẽ xảy ra”. Trong một kịch bản, trong những năm
70, Hoa Kỳ và Trung Quốc bắt đầu đổ lỗi cho nhau vì nạn đói hàng loạt và
kết thúc bằng một cuộc chiến tranh hạt nhân. Đó là kịch bản có mức độ vừa
phải. Trong kịch bản tồi tệ, nạn đói hoành hành khắp hành tinh. Các thành
phố phải đối phó với bạo loạn và ban hành lệnh thiết quân luật. Các cố vấn
