Khi Roger Boisjoly đề nghị rằng thời tiết lạnh “không phải là điều
kiện thích hợp”, NASA nhận định đây là một lập luận không được lượng
hóa và mang nhiều yếu tố cảm tính. Nó dựa trên sự diễn giải từ một bức
ảnh. Nó không tuân theo các tiêu chuẩn lượng hóa thông thường, vì vậy nó
không được chấp nhận là bằng chứng và bị bỏ qua. Như Vaughan quan sát,
tư duy có- thể-xử-lý-được trong nhóm công tác tên lửa đẩy, “được xây
dựng dựa trên sự tuân thủ”. Sau thảm kịch, thông tin được tiết lộ cho thấy
các kỹ sư khác trong cuộc họp trực tuyến cũng đồng ý với Boisjoly, nhưng
họ biết rằng họ không thể tập hợp được những bằng chứng lượng hóa, nên
họ giữ im lặng. Im lặng nghĩa là đồng ý. Như một kỹ sư đã tham gia cuộc
họp về tàu Challenger sau này đã nói: “Nếu tôi cảm thấy mình không có đủ
dữ liệu để bảo vệ quan điểm, thì ý kiến của cấp trên luôn tốt hơn ý kiến của
tôi”.
Từ bỏ những công cụ quen thuộc đặc biệt sẽ rất khó khăn đối với
những nhà chuyên môn giàu kinh nghiệm luôn dựa vào cái mà Weick gọi là
“hành vi học tập quá mức”. Có nghĩa là, họ cứ áp dụng một cách xử lý để
ứng phó với cùng những thách thức lặp đi lặp lại cho đến khi hành vi của
họ trở nên tự động đến nỗi họ thậm chí không còn nhận ra nó là một biện
pháp chỉ- phù-hợp-cho-một-tình-huống. Chẳng hạn, nghiên cứu về các tai
nạn hàng không cho thấy rằng “có một mô thức chung là phi hành đoàn
quyết định vẫn tiếp tục với kế hoạch ban đầu” ngay cả khi tình hình đã có
rất nhiều thay đổi.
Khi Weick nói chuyện với Paul Gleaso – một trong những lính cứu
hỏa cháy rừng hàng đầu thế giới, Gleason bảo ông rằng anh ấy có xu hướng
xem việc chỉ huy đội cứu hỏa không phải là quá trình ra quyết định mà là
tạo sự hợp lý. “Nếu tôi đưa ra quyết định, đó là sự sở hữu, tôi sẽ cảm thấy
tự kiêu và có xu hướng bảo vệ nó. Tôi sẽ không lắng nghe những người
phản đối quyết định đó”, Gleason giải thích. “Nếu tôi tạo ra sự hợp lý thì
mọi người sẽ tương tác nhiều hơn, và tôi sẽ lắng nghe cũng như có thể thay
đổi nó”. Anh đã áp dụng cái mà Weick gọi là “suy nghĩ chủ quan không
mang tính áp đặt”. Gleason đưa ra các quyết định mang tính chỉ đạo cho
toàn đội, nhưng với những lý lẽ minh bạch và anh cũng bổ sung rằng mình