tuổi hơn bạn vốn không phải là bạn. Mọi người tiến bộ theo những tốc độ
khác nhau, vì vậy đừng cho phép bất cứ ai khác làm cho bạn cảm thấy thua
sút. Thậm chí bạn có thể không biết chính xác là bạn đang đi đâu, vì vậy
cảm giác tụt lại phía sau không ích lợi gì. Thay vào đó, như Herminia
Ibarra đã gợi ý cách chủ động chọn một hướng chuyên môn phù hợp, hãy
bắt đầu lập kế hoạch thử nghiệm. Có lẽ bạn nên có phiên bản thí nghiệm
vào tối thứ Sáu hoặc sáng thứ Bảy của cá nhân mình.
Hãy bắt đầu hành trình và dự án của riêng mình như cách
Michelangelo đứng trước một khối đá cẩm thạch, sẵn sàng học hỏi và điều
chỉnh khi bạn tiến lên, và thậm chí từ bỏ một mục tiêu trước đó và thay đổi
hướng đi hoàn toàn nếu thực tiễn đòi hỏi như vậy. Nghiên cứu về những
người sáng tạo trong các lĩnh vực từ đổi mới công nghệ đến truyện tranh
cho thấy một nhóm chuyên gia đa dạng không thể thay thế hoàn toàn sự
đóng góp của các cá nhân với vốn kiến thức rộng. Ngay cả khi bạn rời khỏi
một công việc hoặc toàn bộ một lĩnh vực chuyên môn, kinh nghiệm đó sẽ
không bị lãng phí.
Cuối cùng, hãy nhớ rằng chuyên môn hóa không có gì sai. Tất cả
chúng ta đều chuyên môn hóa ở một mức độ này hay mức độ khác, vào lúc
này hoặc lúc khác. Tôi bắt đầu hào hứng với chủ đề này khi đọc hàng loạt
các bài báo truyền và xem các bài phát biểu tại hội nghị nhấn mạnh rằng
quá trình siêu chuyên môn hóa sớm là một mẹo hay trong cuộc sống, một
kế hoạch sẵn có giúp bạn tiết kiệm thời gian thay vì phải mất công đi thử
nghiệm và tiếp xúc nhiều môi trường đa dạng. Tôi hy vọng mình đã bổ
sung thêm ý tưởng vào cuộc thảo luận đó, bởi vì nghiên cứu trong vô số
lĩnh vực cho thấy rằng khi chủ ý tư duy đa chiều và thử nghiệm cá nhân,
chúng ta sẽ khai thác được sức mạnh của trí tuệ, và việc bồi dưỡng năng
khiếu từ sớm chẳng qua là được đánh giá quá cao. Như thẩm phán Tòa án
Tối cao Oliver Wendell Holmes đã đề cập đến việc trao đổi ý tưởng một
cách tự do cách đây một thế kỷ: “Đây là một cuộc thử nghiệm, vì về cơ bản
cuộc sống là một sự thử nghiệm.”
