Vũ Ngọc Tiến
Rồng Đá
Rồng đá
Kim Hoà gấp cuốn sách “Vân đài loại ngữ” của Lê Quý Đôn, lặng lẽ nhìn
Trần Thăng. Đã một tuần nay chị thấy chồng mình đi về như một cái bóng
không hồn. Anh không nói năng, bỏ cả lệ đọc sách. Thỉnh thoảng anh uống
rượu, mắt lờ đờ nhìn vào góc tối, luôn miệng thở dài. Có lúc anh cao hứng
ngâm thơ Nguyễn Trãi: “Kim cổ vô cùng giang mạc mạc – Anh hùng hữu
hận diệp tiêu tiêu”. Chị là nhà nghiên cứu lịch sử nên hiểu xuất xứ hai câu
thơ ấy Nguyễn Trãi viết khi cáo quan về ở ẩn trên núi Côn Sơn. Vào một
chiều cuối thu sắp sang tiết lập đông, ông nhìn thấy từng đàn mây trắng đùn
từ phía biên ải xa mờ kéo đến, dòng sông Đá Bạc ầm ào vỗ sóng và rừng
cây sau lưng xào xạc trút lá khô vàng rơi đầy mặt đất. Ông tức cảnh, sinh
tình mà ngâm hai câu thơ bày tỏ nỗi lòng mình. Nhưng Thăng đâu có giống
tình cảnh Nguyễn Trãi. Anh là giáo sư tiến sĩ toán học, sao anh không an
phận với những công trình lý thuyết về toán tin học của mình. Chức viện
trưởng lâu nay chỉ tổ làm anh suốt ngày bận bịu với những vụ linh tinh,
biến anh thành thứ viên chức hành chính tầm thường, báu gì. Đã thế, cái
viện cỏn con của anh có một dúm người mệnh danh là “nhà” hay “lều”
khoa học cả đấy, mà sao quanh năm suốt tháng vẫn gầm ghè, đấu đá tranh
ăn, giành ghế. Họ ăn không nói có, tung lời đặt chuyện về nhau chẳng khác
gì mấy chị hàng tôm, hàng cá ngoài chợ. Hình như đam mê quyền lực là
thứ bệnh thâm căn, cố đế của cánh đàn ông. Sa đà vào đó, mặt người bỗng
trở nên lem luốc, chẳng ra mặt người. Biết thế mà có ai chịu từ bỏ dễ dàng
đâu ! Nhiều lần anh thanh minh với chị rằng không phải anh ham quyền
chức, nhưng làm viện trưởng sẽ thuận lợi cho công trình nghiên cứu và có
dịp giao tiếp học hỏi với thế giới bên ngoài. Chị biết đó chỉ là nguỵ biện.
Làm vợ ai chẳng muốn hãnh diện về chồng. Anh làm xếp có xe đưa, xe
đón, thỉnh thoảng lại xuất hiện trên ti vi, đài báo thì vợ con cũng nở mày
mát mặt. Chồng đi Tây, đi Tàu, chị cũng có thêm đồ này, thứ nọ để khoe
với chị em, bè bạn. Nhưng chị cũng là nhà trí thức. Chị khao khát anh có
những công trình khoa học sáng giá để lại cho đời, lưu danh sử sách. Ngày