Tóm lại, tôi hành cái nghề hữu ích của mình bấy lâu nay trong tửu
điếm Mexico-City này. Nó trước hết, ngài cũng đã đích thân chứng
nghiệm, là năng thực hành việc xưng tội công cộng, nhiều chừng nào
tốt chừng nấy. Tôi hết lời sỉ vả mình. Cũng chẳng mấy khó khăn, ngày
nay tôi nhớ dai lắm. Nhưng không phải là tôi sỉ vả mình một cách sỗ
sàng, đập uỳnh uỵch lên ngực. Không phải vậy đâu, mà là uốn nắn
mềm dẻo, không ngại đi vào tiếu tiết chi li hay bàn xa tán rộng, nghĩa
là tôi tùy người mà lựa lời sao cho hạp tai ưng ý kẻ đang nghe hầu xúi
giục đổ dầu thêm vào lửa. Tôi trộn lộn chuyện mình với chuyện kẻ
khác. Tôi chọn lọc những đặc tánh chung, những kinh nghiệm chúng
ta cùng đã đau đớn trải qua, những yếu đuối chúng ta cùng chia sẻ với
nhau, giọng nói thích ứng, nghĩa là con người thời danh, hệt như y
đang hoành hành ở chính tôi và ở kẻ khác. Với các yếu tố này, tôi chế
tạo một bức chân dung vừa là của mọi người vừa là không của ai cả.
Một thứ người đeo mặt nạ vậy, na ná như loại thấy trong các ngày hội
hóa trang, giống in mà giản lược, gặp mặt là y như chúng ta không
khỏi lẩm bẩm thầm trong bụng: “À, tướng này, quyết chắc mình có
gặp đâu đó một lần rồi!”. Khi bức chân dung đà họa xong xuôi, như
tối nay đây, tôi liền trình diện nó, thiểu não ra mặt: “Than ôi! con
người tôi như vậy đó”. Bản cáo trạng thế là hoàn tất. Nhưng, cùng một
lượt, bức chân dung tôi chìa ra trước mặt kẻ đồng thời vụt biến thành
tấm kiếng phản chiếu hình ảnh của chính họ.
Hình hài phủ đầy tro bụi, tóc tai vò rối đớn đau, mặt mày cào cấu
trầy trụa, nhưng ánh mắt vẫn sắc như gươm, tôi đứng trước toàn thể
nhân loại, tóm tắt ôn lại mọi hành vi ô nhục của mình, và không ngừng
trông chừng tác động do mình gây nên, mà bảo: ”Tôi xưa quả tình là
kẻ đốn mạt đệ nhứt trên đời!”. Thế rồi chút một không ai hay biết, tồi
lần lượt dùng chữ “chúng ta” thay cho chữ “tôi” trong lời kể của mình.
Cho tới khi thốt câu “con người chúng ta như vậy đó”, thế là kết thúc
ván cờ tôi đà có thể mắng thẳng vào mặt họ. Tôi ngang hàng với họ,
cố nhiên, họ và tôi cùng chới với trong bãi lầy như nhau. Tuy vậy, tôi
