đất nước chúng ta trong xó bếp, và chẳng mấy lâu nữa, sẽ đặt nó trước
ngưỡng cửa tiêu ma.
Tôi nói quá đáng chăng? Không đâu, ngài ạ, có điều là tôi đá lạc đề.
Ý tôi chỉ là muốn trình bày cùng ngài chỗ lợi thâu lượm được từ mấy
tháng chè chén tơi bời ấy. Tôi không ngừng sống trong một thứ trạng
thái mịt mù khiến cho tiếng cười hóa đục, đến mực cuối cùng không
còn nghe thấy nó nữa. Bản tánhơ hờ lạnh nhạt, trước kia đã chiếm một
khoảng rộng lớn ngần nào trong lòng tôi, bây giờ không còn gặp sức
kháng cự nữa, nên càng nới rộng thêm chốn tác yêu tác quái của mình.
Không còn biết xúc động là gì nữa! Khí sắc lúc nào cũng vẫn vậy, hay
đúng hơn, không có khí sắc gì cả. Buồng phổi lao hạch được chữa
lành bằng cách quéo khô, nhưng đồng thời bóp nghẹt lần lần kẻ được
cái may mắn ấy. Trường hợp tôi cũng y hệt như vậy, tôi êm thấm chết
mòn bởi được chữa lành. Tôi vẫn còn sanh sống bằng nghề cũ, mặc
dầu danh dự bị thứ ngôn ngữ thiếu lễ nghi nọ làm tổn thương, và sự
hành nghề thường xuyên bị lối sống hỗn loạn nọ làm cho nguy hại
không ít. Tuy vậy, cũng nên lưu ý ngài rằng người đời họ ít chê trách
tôi về lối sống trác táng thâu đêm hơn là về cách ăn nói khiêu khích.
Ấy bởi tôi nhiều khi hay viện dẫn tới Thượng đế, tuy chỉ trên đầu lưỡi,
trong những lần biện cãi giữa pháp đình, khiến cho thân chủ tôi đâm ra
dè dặt nghi ngờ. Họ ngại rằng trời kia không coi sóc quyền lợi của họ
chu đáo bằng một ông thầy kiện quán thông luật lệ. Từ ý nghĩ đó đi
đến chỗ kết luận rằng tôi nhắc tới thần linh trong chừng mực nào mình
gặp nước bí, chỉ có mỗi một bước. Thân chủ tôi bước cái bước đó và
thưa thớt lần. Thỉnh thoảng, tôi cũng vẫn còn có dịp biện cãi. Đôi khi
nữa, quên lửng rằng mình không còn tin ở lời lẽ do chính mình thốt ra
nữa, tôi biện cãi rất hùng hồn. Được giọng nói của mình đưa đẩy, tôi
chỉ việc nương theo đà sẵn có; không hẳn bay bổng như trước kia,
nhưng cũng cao hơn mặt đất đôi chút, tôi là là thâm thấp vậy. Phi
những việc giao dịch về nghề nghiệp thì tôi rất ít gặp gỡ ai, chỉ cố
gắng duy trì một cách khó nhọc vài vụ giao tình đã mệt mỏi. Đôi khi
